Skały wulkaniczne kluczem do zrozumienia zjawiska erupcji
Magma może tworzyć dwa typy skał: skały plutoniczne formowane są, gdy magma zastyga pod ziemią, natomiast skały wulkaniczne powstają, gdy lawa zastyga nad powierzchnią ziemi. Porównanie skał wulkanicznych i plutonicznych może dostarczyć wskazówek dotyczących czasu i siły erupcji wulkanicznych. Niestety dotychczas było to zadaniem trudnym. W finansowanym przez UE projekcie IMAPS porównano materiały wulkaniczne i plutoniczne z odkrytych systemów wulkanicznych w Stanach Zjednoczonych. Badacze mieli na celu wykorzystanie tego porównania, aby rzucić nowe światło na procesy następujące wiele kilometrów pod powierzchnią Ziemi. Zespół IMAPS wytypował trzy odkryte kaldery w Stanach Zjednoczonych, gdzie w tym samym regionie występują skały plutoniczne i wulkaniczne. Z miejsc tych pobrano próbki obu typów skał. Następnie naukowcy przeprowadzili rozległą analizę laboratoryjną próbek, wykorzystując najnowocześniejsze techniki geochemiczne. Zbadali przede wszystkim skład, teksturę, strukturę krystaliczną, obecność pierwiastków śladowych i zmiany następujące w skałach w czasie. Naukowcy zaobserwowali, że za najgwałtowniejsze erupcje wulkaniczne odpowiadają skały plutoniczne znajdujące się blisko powierzchni. Co istotniejsze, odkryli dowody na istnienie trwającej 200 000 lat aktywności tych wulkanów, aż do czasu jej zakończenia bez dostrzegalnego powodu. Porównując skały ogniowe różnego typu zespół IMAPS pozwolił naukowcom lepiej zrozumieć zjawisko aktywności wulkanicznej. Badania te pomogą w opracowaniu długofalowych prognoz erupcji wulkanicznych, które mogą ocalić tysiące ludzkich istnień.
Słowa kluczowe
Magma, skały plutoniczne, skały wulkaniczne, erupcje wulkaniczne, kaldera, geochemiczny
