Testowanie nanomateriałów oparte na faktach
Nanomateriały to materiały, w których co najmniej jeden wymiar jest liczony w skali atomów i cząsteczek (nanoskali). Ze względu na duży stosunek powierzchni do objętości mają one wyjątkowe właściwości, zupełnie różne od cech makroskopowych tych samych substancji. Te przydatne cechy mogą też jednak stwarzać nieoczekiwane zagrożenia dla ludzi i środowiska. Ponieważ na rynku z każdym rokiem pojawia się coraz więcej produktów na bazie nanomateriałów, niezwykle istotne staje się opracowanie opartej na faktach i standaryzowanej strategii testowania. W odpowiedzi na tę pilną potrzebę naukowcy korzystający z dofinansowania UE zainicjowali projekt "Intelligent testing strategy for engineered nanomaterials" (ITS-NANO). Partnerzy zajęli się opracowaniem planu rozwoju zaawansowanych narzędzi i baz danych umożliwiających ocenę zagrożeń na podstawie decyzji opartych na faktach. W tym celu badacze połączyli obszerne dane o właściwościach fizykochemicznych, narażeniu i modelowaniu z precyzyjnie ukierunkowanymi testami doświadczalnymi. Zapewnienie dokładności i wiarygodności systemu grupowania i szeregowania wymaga nowych metod tworzenia takich systemów. Partnerzy projektu ITS-NANO zdefiniowali plan badań i określili w ramach niego priorytety. Uwzględniono przy tym zarówno obecne potrzeby i luki, jak i cele średnio- i długoterminowe. Położono tym samym podwaliny pod niezawodną i inteligentną strategię testów, która pozwoli szybko i opłacalnie uzyskiwać dokładne odpowiedzi na właściwe pytania. Projekt ITS-NANO opracował program badań identyfikujący priorytety w krótkiej, średniej i długiej perspektywie dla usprawnienia oceny ryzyka, identyfikacji materiałów zwiększonego ryzyka i implementacji odpowiednich strategii minimalizacji ryzyka. Ponadto zaplanowano stopniowe zmniejszanie roli testów doświadczanych, a zwiększanie wykorzystania modeli obliczeniowych wraz z dostępnością coraz większej ilości danych. Opracowana strategia inteligentnego testowania została już przyjęta przez dwa inne projekty z siódmego programu ramowego. Międzynarodowe uzgodnienia w zakresie inteligentnego testowania zmodyfikowanych nanomateriałów powinny w przyszłości doprowadzić do opracowania odpowiednich polityk certyfikacji i regulacji. Tym samym projekt ITS-NANO wniósł istotny wkład w zapewnienie ochrony zdrowia publicznego i środowiska przy jednoczesnym ekologicznym wprowadzaniu nowych produktów na rynek.
Słowa kluczowe
Zmodyfikowane nanomateriały, oparte na faktach, standaryzowane, strategia inteligentnych testów, baza danych, fizykochemiczne, narażenie, modelowanie, plan badań, ograniczanie ryzyka
