Nowe narzędzia diagnostyczne nadzieją dla pacjentów kardiologicznych
Migotanie przedsionków (MP) – rodzaj zaburzenia rytmu serca – dotyka do 2% Europejczyków i podwyższa ryzyko udaru, niewydolności krążeniowej i zgonu. Zważywszy na starzenie się populacji w Europie spodziewany jest wzrost częstości występowania MP, co jeszcze bardziej obciąży nadwyrężoną służbę zdrowia. Aby rozwiązać ten problem, partnerzy finansowanego ze środków UE projektu EUTRAF postanowili opracować nowe metody wczesnego diagnozowania MP, a przez to ułatwić interwencje kliniczne i podnieść ich skuteczność. Prócz poprawy opieki nad pacjentem poprzez wczesną diagnostykę i leczenie, projekt – oficjalnie zakończony w listopadzie 2015 r. – ma przyczynić się do obniżenia kosztów bieżącej terapii MP. Partnerzy projektu wzięli też udział w przełomowych badaniach. Jedno z kluczowych ustaleń wskazuje, że podawanie dziennych dawek statyn na kilka dni przed i po operacji serca nie zapobiega wystąpieniu MP i może tak naprawdę zwiększyć ryzyko uszkodzenia nerek. Wyniki tych badań, dofinansowanych ze środków projektu EUTRAF, zostały opublikowane w maju 2016 r. w czasopiśmie »New England Journal of Medicine« (NEJM). „Od wielu lat wiadomo, że statyny wywierają szybki efekt przeciwzapalny i przeciwutleniający”– stwierdziła profesor Barbara Casadei, która kierowała badaniami na Uniwersytecie Oksfordzkim we współpracy z British Heart Foundation. „Mimo iż aktualne wytyczne zalecają podawanie statyn w związku z operacją serca, aby ograniczyć powikłania, nie opierają się na zbyt mocnych dowodach. Wyniki zakrojonych na szeroką skalę, randomizowanych badań z użyciem placebo dowiodły ponad wszelką wątpliwość, że przyjmowanie statyn na krótko przed operacją serca i po niej nie zapewnia żadnych korzyści pod względem zmniejszenia powikłań pooperacyjnych, a ma niekorzystny wpływ na funkcjonowanie nerek”. To odkrycie może doprowadzić do zmiany międzynarodowych wytycznych w zakresie profilaktyki MP i innych powikłań po operacji serca. Ustalenia nie podważają jednak solidnych dowodów na obniżanie przez statyny ryzyka ataku serca i udaru w ramach długotrwałego leczenia. Realizacja projektu EUTRAF, który otrzymał niemal 12 mln EUR dofinansowania ze środków UE, rozpoczęła się w 2010 r. od analizy przyczyn, progresji i leczenia MP. To pozwoliło zidentyfikować nowe biomarkery, kanały jonowe i transportery. Przeprowadzono także badania na modelach zwierzęcych, aby lepiej poznać regulację przepływu krwi między przedsionkami i możliwe genetyczne przyczyny MP. Wstępne badania posłużyły do opracowania nowych technik automatycznej analizy migotania, nowatorskich opcji terapeutycznych i nieinwazyjnych narzędzi diagnostycznych. Ponadto partnerzy projektu jako pierwsi opracowali moduł mobilnej aplikacji do wspomagania decyzji klinicznych. EUTRAF to także pionier wykorzystania technologii informacyjnej do wspomagania prognozowania i profilaktyki rozmaitych następstw MP, takich jak udar czy zaczopowanie naczynia krwionośnego skrzepami. W ramach projektu przeprowadzono także badania przedkliniczne nad nowymi sposobami pomiaru zwłóknienia i infiltracji przedsionków tkanką tłuszczową oraz wykazano, że złożone parametry przedsionkowe uwidocznione na elektrokardiogramie mogą być pomocne w precyzyjniejszym prognozowaniu efektów różnych terapii. Więcej informacji: witryna projektu EUTRAF
Kraje
Zjednoczone Królestwo