Nowatorska technologia poprawia bezpieczeństwo niechronionych użytkowników drogi
Unia Europejska postawiła sobie za cel obniżenie o połowę liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych do roku 2020. Według danych opublikowanych przez Komisję Europejską, w 2015 r. na unijnych drogach śmierć poniosło 26 000 osób, a 135 000 odniosło poważne obrażenia. Łączny koszt tych zdarzeń (rehabilitacja, opieka zdrowotna, szkody materialne itd.) wyniósł około 100 mld EUR. W latach 2000-2012 liczba ofiar śmiertelnych wśród pasażerów samochodów została zredukowana o 50%, ale podobny spadek nie dotyczył niechronionych użytkowników dróg (NUD), w przypadku których wyniósł 34%, rowerzystów – 31%, a motocyklistów – 17%. Łącznie NUD stanowią 68% śmiertelnych ofiar wypadków drogowych na obszarach miejskich. Wypadki z udziałem NUD są jedną z przyczyn wskazywanego spowolnienia w podnoszeniu bezpieczeństwa ruchu drogowego w UE w latach 2014-2015. Partnerzy trzyletniego projektu VRUITS przyznają, że podejście do zarządzania ruchem oparte na inteligentnym systemie transportowym (ITS) przyczyniło się niewątpliwie do spadku liczby ofiar śmiertelnych wypadków samochodowych poprzez wyposażenie pojazdów i infrastruktury w dodatkową technologię. Jednak naukowcy przekonują, że zbyt mały nacisk został położony na bezpieczeństwo, komfort i mobilność NUD. Podjęli w ramach projektu starania, aby przywrócić równowagę na podstawie analizy różnych ITS, sugerując praktyki ukierunkowane na NUD, które przeszły testy terenowe i pilotażowe. Umożliwiły one naukowcom sformułowanie zaleceń opartych na dowodach na potrzeby przyszłej polityki i rozwoju sektora. Przy przygotowywaniu zaleceń uwzględniono czynniki towarzyszące, takie jak poziom gotowości rynkowej, ocena kosztów i korzyści, aktualnie dostępna infrastruktura i oddziaływanie społeczne. Testy w terenie W przypadku infrastruktury opartej na ITS, partnerzy projektu przestudiowali inteligentną sygnalizację świetlną dla pieszych (IPT), adaptacyjne oświetlenie przejść dla pieszych (CAL) oraz system informowania o wolnych miejscach na stojakach na rowery (IVB). Jeżeli chodzi o pojazdy, to skupili się na systemie monitorowania martwego pola (BSD), systemie wykrywania pieszych i rowerzystów w połączeniu z systemem awaryjnego hamowania (PCDS+EBR) oraz na systemie oświetlania ostrzegawczego NUD (VBS). Wreszcie w zakresie systemów zorientowanych na użytkownika zespół skoncentrował się na systemie informowania o nadjeżdżającym jednośladzie silnikowym (PTW2V), komunikacji rower-pojazd (B2V), zielonej fali dla rowerzystów (GWC) i bezpieczeństwie skrzyżowań (INS). Testy zaleconych praktyk w terenie przeprowadzono w Holandii i Hiszpanii. W Valladolid, Hiszpania, testowano system pod kątem usprawnień w mobilności pieszych, które polegały na sterowaniu sygnalizacją świetlną za pomocą czujników i podniesieniu bezpieczeństwa poprzez poprawienie widoczności na przejściach dla pieszych. Wyniki testów pokazały, że dzięki wprowadzonym zmianom 5% mniej pieszych przechodziło przez ulicę na czerwonym świetle, a czas oczekiwania na przejściu skrócił się o 20%. Studium pilotażowe w Alcalá de Henares poświęcone było bezpieczeństwu na skrzyżowaniach wyposażonych w system detekcji pieszych i powiadamiania kierowców. Okazało się, że system zapewnia wielofunkcyjność, ale może być także dosyć drogi w montażu, w zależności od istniejącej infrastruktury. W Helmond, Holandia, naukowcy również zajęli się bezpieczeństwem na skrzyżowaniach, ale tym razem z naciskiem na rowerzystów, pilotując system ostrzegający kierujących pojazdami i rowerzystów o potencjalnym zagrożeniu kolizją, który uruchamia też automatyczne hamowanie awaryjne w samochodzie. Badania pilotażowe pozwoliły na pogłębienie wiedzy technicznej o relatywnych kosztach i korzyściach każdego z systemów. W sumie sprawdzenie 10 systemów pozwoliło na ustalenie, że siedem z nich przynosi korzyści przewyższające koszty wdrożenia, poprawiając bezpieczeństwo, mobilność i komfort NUD. W toku badań stwierdzono, że system detekcji pieszych i rowerzystów oraz system awaryjnego hamowania dają nadzieję na podniesienie bezpieczeństwa NUD, aczkolwiek naukowcy wskazali także na ograniczenia metodologii badawczej, gdyż trudności sprawiło zaprojektowanie testów dokładnie odtwarzających scenariusze wysokiego ryzyka. Naukowcy sugerują zatem, że lepsze dane o wypadkach są jednym ze sposobów tworzenia optymalnych systemów, podobnie jak strategia całościowa, a nie skupiająca się na poszczególnych komponentach. Zalecenia dotyczące polityki Partnerzy projektu przygotowali także szereg zaleceń dotyczących polityki i rozwoju sektora. W kwestii projektowania wskazują na potrzebę podniesienia precyzyjności wykrywania NUD i interfejsy zoptymalizowane pod kątem użytkowników. Dodatkowo wskazują na zapotrzebowanie na urządzenia zdolne do adaptowania się do warunków otoczenia i wyposażone w wiele kooperacyjnych funkcji. Podkreślają także konieczność lepszego przewidywania zachowania użytkowników dróg oraz przygotowania właściwych procedur wykorzystywania danych, normalizacji systemów i przepisów wykonawczych tam gdzie to potrzebne. Zalecenia zostały przedstawione w samą porę. Kooperacyjne inteligentne systemy transportowe (C-ITS) są wskazywane jako kluczowa część strategii UE w dążeniu do obniżenia o 50% do roku 2020 liczby śmiertelnych ofiar wypadków drogowych. Komisja opracuje centralny plan wdrożenia ITS w drugiej połowie 2016 r. Więcej informacji: witryna projektu VRUITS
Kraje
Finlandia