Zmiany epigenetyczne kluczem do wykrywania i profilaktyki raka sutka
Partnerzy projektu EPI-FEM-CARE (Epigenetics for Female Personalised Cancer Care) opublikowali wyniki badań naukowych, wedle których zmiany DNA są obecne już w zdrowych tkankach kobiet chorujących na raka sutka. W ramach projektu, który ma na celu opracowanie nowych metod przeprowadzania badań przesiewowych, diagnostyki i spersonalizowanego leczenia raka sutka i jajnika, podjęte zostały badania w celu poznania procesu rozwijania się raka sutka – postaci nowotworu, która najczęściej dotyka kobiety. Rok rocznie u 330 000 kobiet w UE diagnozowany jest rak sutka a 90 000 z tego powodu umiera. Zmiany epigenetyczne i kluczowe czynniki ryzyka Wyniki wcześniejszych badań pokazały, że istnieją pewne kluczowe czynniki powiązane z podwyższonym ryzykiem rozwoju nowotworu. Wśród nich można wymienić przypadki nowotworów w rodzinie, wczesną menstruację czy późny początek menopauzy. Te wpływające na poziom ryzyka czynniki nieznacznie zmieniają program genetyczny przypisany komórkom piersi w momencie ekspozycji na zagrożenie. Zachodzące zmiany są zapamiętywane przez komórki przez dekady w procesie zwanym epigenomem, który kontroluje dostępność sekwencji DNA i w konsekwencji wpływa na interpretację genomu i los dotkniętej komórki. Naukowcy EPI-FEM-CARE przeanalizowali łącznie 668 próbek tkanek pobranych z piersi kobiet dotkniętych nowotworem i tych, które na niego nie chorują. W tym celu wykorzystano unikatowe podejście statystyczne opracowane w ramach projektu. Najbardziej znamiennym odkryciem w toku analizy były dziesiątki tysięcy zmian epigenetycznych w prawidłowej tkance przylegającej do nowotworu stuka. Co istotne znaczący komponent wykrytej, zmiennej sygnatury epigenetycznej był wzbogacony w analogicznej tkance nowotworowej piersi, potwierdzając wysuniętą przez naukowców hipotezę, że zmienna sygnatura epigenetyczna wskazuje na podatne komórki prekursorowe, które odgrywają zasadniczą rolę w rozwoju raka sutka. Ponadto wyniki zwracają uwagę na przypadki raka sutka, które wykazywały zmiany epigenetyczne powiązane ze znacząco gorszymi rokowaniami i mniejszą szansą na przeżycie. Opracowywanie nowych metod interwencji i strategii profilaktycznych Zespół argumentuje, że wykorzystanie zmienionych sygnatur epigenetycznych jest kluczem do opracowania nowych metod interwencji i strategii profilaktycznych, które mogłyby skutecznie „dezaktywować” tę usterkę epigenetyczną. Co najważniejsze, nowe dane dają wskazówkę, jak zmiany epigenetyczne, pod warunkiem wystarczająco wczesnego wykrycia, mogłyby posłużyć do badań przesiewowych i identyfikowania kobiet zagrożonych podwyższonym ryzykiem zapadnięcia na raka sutka, zanim choroba będzie mogła w pełni się rozwinąć. Dorobek projektu zwraca także uwagę na znaczenie interdyscyplinarnej współpracy, gdyż wypracowanie wyników wymagało połączenia klinicznej, biologicznej i statystycznej wiedzy eksperckiej. Więcej informacji: witryna projektu EPI-FEM-CARE
Kraje
Zjednoczone Królestwo