Zestaw narzędzi zapewniający bardziej bezpieczne działanie paneuropejskiego systemu przesyłowego energii elektrycznej
Uczestnicy projektu ITESLA (Innovative tools for electrical system security within large areas) mieli jedną wizję – stworzenie pierwszego na świecie narzędzia do przeprowadzania dynamicznej oceny bezpieczeństwa elektrycznego przy jednoczesnym uwzględnieniu niewiadomych, takich jak te wynikające z nieciągłego wytwarzania energii elektrycznej. W pierwszej fazie projektu zespół pracował nad algorytmami i technikami analitycznymi, w tym filtrowaniem najbardziej niebezpiecznych zdarzeń awaryjnych, i stworzył podstawy dla rozwoju analiz offline. Pozwoli to udoskonalić istniejące zasady dotyczące bezpieczeństwa. Opracowany w ramach projektu ITESLA zestaw narzędzi pozwoli operatorom systemów przesyłowych (TSO) prowadzić dokładne symulacje na własnych systemach, koordynowanych systemach regionalnych lub na całym systemie paneuropejskim, wspierając tym samym proces podejmowania decyzji z dwudniowym wyprzedzeniem lub w czasie rzeczywistym. Do trzech największych wyzwań, z jakimi zmierzyli się twórcy zestawu, należą dostarczanie oceny ryzyka uwzględniającej różne źródła niepewności, przeprowadzanie dokładnej analizy bezpieczeństwa w drodze symulacji czasowych z uwzględnieniem dynamiki systemów oraz opracowanie przeznaczonych dla operatorów zaleceń dotyczących działań umożliwiających utrzymanie systemu w stanie bezpiecznym. Podjęto również prace nad metodami i narzędziami do oceny dynamicznych modeli części składowych paneuropejskiego systemu przesyłowego. W rezultacie udało się stworzyć narzędzia umożliwiające określenie parametrów modelu na podstawie zmierzonych dynamicznych odpowiedzi sieci. Dodatkowo zespół opracował nowe koncepcje bardziej niezawodnych planów obrony oraz optymalnych planów odbudowy z użyciem zautomatyzowanych narzędzi. Platforma iTesla jest dostępna poprzez serwis GitHub, zaś stworzone przez partnerów moduły obliczeniowe zostały udostępnione w postaci produktów komercyjnych lub oprogramowania open source. Zarówno program RaPId do sprawdzania poprawności modeli, jak i biblioteka iTesla Power System Library zawierająca modele elementów sieci energetycznych to programy open source. Biblioteka ta może być wykorzystywana i uzupełniana przez operatorów TSO oraz użytkowników z branży systemów elektroenergetycznych. Zestaw narzędzi ITESLA daje nadzieję na poprawę bezpieczeństwa energetycznego i optymalizację wykorzystania nieciągłych, odnawialnych źródeł energii i zasobów sieciowych. Lepsza koordynacja procedur i przepisów operacyjnych powoli zapewnić bardziej niezawodną pracę paneuropejskiej sieci przesyłowej energii elektrycznej. Wyniki projektu przyczynią się również do poprawy wydajności energetycznej i rozwoju innych inicjatyw unijnego sektora energetycznego.
Słowa kluczowe
Elektryczność, rynek energetyczny, ITESLA, ocena bezpieczeństwa, operatorzy systemów przesyłowych