Prezentacje projektów – Nowe metody pracy, nauki i współpracy
Nie można więc się dziwić, że podczas, gdy najnowszym trendem we wczesnych latach obecnego stulecia było kształcenie korporacyjne, a tak zwane "mieszane kształcenie" (tradycyjne, w połączeniu z e-learning) było w modzie w latach 2003 i 2004, to dzisiaj, dzięki szerokiemu dostępowi do różnych wikipedii i portali, kolejną, rozpowszechnioną metodą jest kształcenie zintegrowane z pracą. W rzeczywistości, kształcenie zintegrowane z pracą nie jest czymś nowym i występuje w wielu różnych postaciach. Mamy więc do czynienia z pracownikami, którzy sami zdobywają wiedzę, sprawdzając strony z Google'a, bądź też inne źródła w Internecie, by sprawdzić, kto posiada książki, studia przypadków lub blogi na temat ich zainteresowań. Po uzyskaniu ogólnych ram potrzebnych informacji, następną czynnością jest dokładne poznanie zagadnienia, próbowanie nowych rzeczy i bazowanie na wiedzy posiadanej przez innych. Pracownicy wiedzy nie uczestniczą zazwyczaj w trwających tydzień warsztatach naukowych; bardziej prawdopodobne jest, że zbierają oni elementy i części wiedzy przez dłuższy czas. Ale w jaki sposób, takie fragmentaryczne informacje mogą być wykorzystane w charakterze cennego źródła wiedzy lub konkretnego doświadczenia naukowego? Kształcenie zintegrowane z pracą, może zapewnić użytkownikom odpowiedni kontekst - odpowiedni dla zgadnień, nad którymi na bieżąco pracują oraz dla posiadanego poziomu doświadczenia w zakresie takich spraw. Taki „kontekst informacji” może być następnie wykorzystany do dostosowania zalecanych źródeł wiedzy, stosownie do potrzeb pracownika. Potrzebne jest więc wygodne miejsce do przechowywania tych wszystkich, tak zwanych "nieformalnych środków kształcenia", obejmujących dokumenty, slajdy, podkasty, wideo, arkusze obliczeniowe i dużo innych pomocy. Niektóre organizacje wykorzystują opracowany przez Microsoft program Sharepoint®. Inni tworzą różnego rodzaju magazyny wiedzy w oparciu o tanie wikipedie oraz społeczne oprogramowania sieciowe. W ramach projektu o nazwie "Zaawansowane, zorientowane na procesy, środowisko kształcenia samosterownego" (APOSDLE), wspieranego przez Szósty Program Ramowy Komisji Europejskiej, zaproponowano własne rozwiązanie. Opracowano platformę oprogramowania, która oferuje rozmaitość usług wspierających kształcenie - takich jak praktyczne poradnictwo, treści oraz porady ekspertów - do wyboru użytkownika. Wsparcie takie, zapewniane jest, jak tylko to możliwe, w ramach środowiska pracy, a nie w osobnym środowisku nauczania. Jest ono także oparte o źródła wiedzy dostępne w ramach organizacji, ale nie przeznaczone początkowo dla celów nauczania. "Podchodzimy do tego w oparciu o zamiar zidentyfikowania zadań roboczych oraz kompetencji na zasadzie wzajemnego oddziaływania użytkownika z komputerem stołowym. Celem jest odciążenie użytkownika od konieczności jednoznacznego wyszukiwania i utrzymywania profilu użytkownika," wyjaśnia Stefanie Lindstaedt, koordynator naukowy projektu APOSDLE. System aktywnie identyfikuje potrzeby wyszukiwania informacji oraz zaleca stosowne źródła - części dokumentów, osoby, części modeli, sposoby uczenia się, itd. Tak więc, ekspert i nowicjusz, obydwaj pracujący nad tym samym zadaniem, otrzymają różne, oferowane źródła wiedzy, dodaje ona. Zakres wzajemnego oddziaływania współpracowników Kluczową różnicę w systemie e-learning stanowi fakt, iż APOSDLE zapewnia wsparcie dla trzech grup pracowników wiedzy oraz roli, jaką spełniają oni w miejscu pracy; a więc dla grup pracowników, grup osób uczących się oraz grup ekspertów. Role takie reprezentowane są przez trzy pierścienie, znajdujące się w emblemacie projektu APOSDLE: praca, kształcenie i współpraca. Ściśle rzecz biorąc, system wspiera pracowników wiedzy, dzięki automatycznemu rozpoznaniu ich codziennych obowiązków, dzięki wyszukiwaniu dostępnych dokumentów oraz przedstawianiu tych najbardziej odpowiednich, polecaniu odpowiednich partnerów, oraz dzięku automatycznemu dodawaniu nowych źródeł do sieci wiedzy organizacji. W celu realizacji tych zadań, partnerzy projektu pracują nad koncepcjami, jak również całkowicie nowymi narzędziami do modelowania procesów roboczych, portfeli kompetencji oraz preferencji kształcenia się, a także sposobów dostępu do rozmaitych źródeł istniejących w różnych magazynach danych. Reprezentowani są także koledzy oraz instruktorzy osób uczących się, zapewniający im dostęp do wsparcia ze strony ekspertów. "Modele mogą być projektowane w sposób raczej ogólny, umożliwiając podstawę do prowadzenia dyskusji w ramach systemu. Zawartość materiału nauczania jest następnie tworzona automatycznie poprzez ponowne wykorzystanie istniejących dokumentów (tekstów, jak również środków multimedialnych), pochodzących ze zbioru wiedzy danej organizacji," mówi Dr Lindstaedt. Krótko mówiąc, wzajemnie powiązane elementy zaprojektowanej z grubsza sieci są organizowane tak, by zapewnić konstruktywne doświadczenie użytkownika w zakresie uczenia się. W przeciwieństwie do tego, tworzenie treści wykorzystywanych do metody e-learning jest kosztowne, wymaga wielu wysiłków w zakresie standaryzacji oraz pochłania znaczną część struktury organizacyjnej. Dr Lindstaedt dodaje, że "Projekt APOSDLE stworzył struktury do tworzenia specyficznych dla danej domeny środowisk wspierania nauczania. Możemy dowieść, że jesteśmy w stanie znacznie ograniczyć wysiłki, niezbędne do tworzenia nowego schematu systemu, do około 120 godzin. Jest to szczególnie ważne, biorąc pod uwagę czas potrzebny na stworzenie nowego systemu nauczania dla określonej, specyficznej domeny pracy." Na początku były wspólne działania By upewnić się, iż potrzeby pracowników, którzy chcą się nauczyć czegoś w pracy, będą zaspakajane, projekt APOSDLE realizowany był w ścisłej współpracy z potencjalnymi użytkownikami z trzech różnych przedsiębiorstw: Europejskiego Koncernu Lotniczo-Rakietowego i Obronnego (EADS) we Francji, Innowacyjnej Sieci Usługowej (ISN) w Austrii, oraz z Izby Przemysłowo-Handlowej (CCI) w Niemczech. Przez około 3 miesiące system dostępny był dla 25 inżynierów, którzy badali wpływy błyskawic uderzających w samoloty, a także dla konsultantów, którzy zapewniali dostosowane do potrzeb klienta rozwiązania, służące do wspólnego wprowadzania innowacji, bądź też doradztwa w zakresie zakładania przedsiębiorstw. Dzięki temu, otrzymane rezultaty nie były sprowadzone do jednej tylko, szczególnej, dziedziny pracy. Projekt APOSDLE okazał się szczególnie użyteczny dla osób kształcących się w wyspecjalizowanych dziedzinach pracy, takich jak symulacje elektromagnetyczne prowadzone w EADS, gdzie stosunkowo niedoświadczeni pracownicy zdolni byli do poszerzenia swojej wiedzy, dzięki wykorzystaniu doradztwa podczas zdobywania informacji. W przeciwieństwie do tego, w dziedzinach zarządzanych przez klientów, gdzie wiedza jest w znacznym stopniu wspólnie wykorzystywana, było to mniej efektywne. W dniu 15 stycznia 2010 roku, kody oprogramowania źródłowego platformy APOSDLE udostępnione zostały poprzez (stworzoną dla celów projektu) stronę http://www.aposdle.tugraz.at/home w postaci otwartego oprogramowania źródłowego. Według Dr Lindstaedt, partnerzy projektu APOSDLE uważają, że „ ułatwi to współpracę pomiędzy innymi naukowcami i projektami." "Na przykład, mamy zamiar zintegrować rezultaty uzyskane w ramach projektu APOSDLE z obserwacjami zebranymi podczas pracy nad projektem o nazwie "Ustawiczne kształcenie społeczne w sieciach wiedzy" (projekt Mature). Badamy obecnie także opcje zastosowań w kilku korporacjach oraz możliwości zdobycia funduszy, które pozwolą nam na przekształcenie projektu APOSDLE na produkt handlowy." Prace nad projektem APOSDLE finansowane były z konta Technologii Społeczeństwa Informacyjnego (TSI), z inicjatywy Szóstego Programu Ramowego (6PR).