Tworzenie śródziemnomorskiej przestrzeni badawczej
Będąc sąsiadami, europejskie i pozaeuropejskie kraje basenu Morza Śródziemnego mają ze sobą wiele wspólnego, co stwarza silną motywację do współpracy. Pomimo licznych umów wspomagających takie współdziałanie nadal nie osiągnięto w całości wyznaczonych celów dotyczących utworzenia śródziemnomorskiej przestrzeni bezpieczeństwa, rozwoju gospodarczego i wymiany kulturowej. Finansowany ze środków UE projekt "Mediterranean innovation and research coordination action" (MIRA) zaangażował 34 partnerów z Europy i regionu, a jego prace trwały przez 5 lat i zakończyły się w styczniu 2013 r. Wśród celów konsorcjum znalazło się promowanie udziału wybranych krajów w budowaniu europejsko-śródziemnomorskiej przestrzeni badawczej, szczególnie poprzez wspieranie projektów z siódmego programu ramowego (7PR). Dążono też do wspomagania tworzenia oficjalnych agencji koordynujących działania zaangażowanych krajów oraz implementowania europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS) i europejsko-śródziemnomorskiego partnerstwa badań i innowacji. Zrealizowano sześć z zaplanowanych działań projektu. Należy tu wymienić utworzenie platformy dialogu z wykorzystaniem nowoczesnych technik informatycznych i komunikacyjnych oraz opracowanie szkoleń usprawniających zarządzanie projektami. Wśród innych działań znalazło się zorganizowanie dyskusji na temat priorytetów 7PR w obszarach wspólnego zainteresowania i powołanie obserwatorium współpracy naukowo-technicznej w celu wyznaczenia wskaźników monitorowania. Grupa stworzyła też sieci instytucji badawczych i usług transferu technologii, wspomagając przy tym dialog programowy między UE a krajami partnerskimi w regionie śródziemnomorskim poprzez funkcje komitetu monitorującego, budowanie potencjału i działalność sieci punktów kontaktowych 7PR w tych krajach. Uczestnicy projektu MIRA opracowali wspólne metody wykorzystania jego wyników, wspomagając innowacje i wyznaczanie priorytetów naukowych w istniejących projektach. Powołano też do życia kilka grup roboczych w celu zestawienia obecnych praktyk naukowych i zaproponowania wspólnego europejsko-śródziemnomorskiego programu badań i innowacji z upoważnienia komitetu monitorującego. Należy też wspomnieć o zidentyfikowaniu wspólnych priorytetów badawczych wspomagających program „Horyzont 2020: odkażenie Morza Śródziemnego” przez grupę ekspertów zmobilizowanych przez projekt MIRA. Zespół opracował książkę „Moving forward in the Euro-Mediterranean Research and Innovation Partnership: The experience of the MIRA Project” opublikowaną przez CIHEAM (SERIES B: Studies and Research, nr 71, 2013), w której zestawiono główne ustalenia projektu, wyciągnięte wnioski i oczekiwania na przyszłość.
Słowa kluczowe
Badania w regionie śródziemnomorskim, sieć badawcza, innowacje i badania, budowanie potencjału