Zagrożenia dla bezpieczeństwa ze strony nowych technologii
Rozwój nauki i technologii może zostać wykorzystany dla szkodliwych celów; hakerzy komputerowi mogą powodować zakłócenia na ogromną skalę, a bioterroryści – uwolnić z laboratorium śmiercionośnego wirusa. Zadaniem finansowanego przez UE projektu FESTOS (Foresight of evolving security threats posed by emerging technologies) było zidentyfikowanie i ocena zagrożeń dla bezpieczeństwa wynikających z niewłaściwego wykorzystania nowych technologii oraz przedstawienie sposobów na przeciwdziałanie takim scenariuszom. Uczestnicy projektu prowadzili specjalistyczne działania przeglądowe, aby zrozumieć wyłaniające się trendy i czynniki stymulujące zmiany w okresie następnych dwudziestu lat. Badacze skoncentrowali się na 80 technologiach z dziedziny robotyki i teleinformatyki, a także na nowych materiałach oraz nano- i biotechnologiach. Ponadto przeprowadzono rozmowy z zainteresowanymi stronami, w tym przedstawicielami organów powołanych do walki z terroryzmem, policji i służb bezpieczeństwa wewnętrznego. Opracowana analiza uzupełniona została o sondaż wśród ekspertów na całym świecie, który wyłonił spostrzeżenia dotyczące ryzyka i stopnia niewłaściwego wykorzystywania określonych technologii. W projekcie FESTOS zidentyfikowano trzy główne kategorie potencjalnych zagrożeń: złośliwe zakłócanie (tj. blokowanie łączności); łatwiejszy dostęp do technologii zarezerwowanych dawniej dla wojska i organów władzy (tj. urządzeń przechwytujących sygnały); oraz niewłaściwe wykorzystywanie technologii opracowanych w dobrej wierze (np. zabawki-roboty). Oprócz tego w ramach projektu FESTOS zorganizowano rozmowy z interesariuszami na temat zapobiegania przedostawaniu się wiedzy w niepowołane ręce. Ta w istocie kontrowersyjna kwestia wymaga osiągnięcia kompromisu pomiędzy bezpieczeństwem, prawami człowieka i wolnością do tworzenia wiedzy. Uczeni opracowali wytyczne i zalecenia dotyczące kształtowanych strategii, aby zwiększyć świadomość problemu wśród decydentów politycznych, a także wzbogacić wiedzę na temat przyszłych zagrożeń ze strony nowych technologii. Inicjatywa FESTOS wskazała zagrożenia, których prawdopodobieństwo wystąpienia jest dużo większe niż w przypadku pozostałych scenariuszy, a także wyodrębniła kategorie zagrożeń według dotkliwości ich potencjalnych skutków. W badaniu określono również zagrożenia o niskim prawdopodobieństwie wystąpienia, lecz poważnych konsekwencjach. Wyniki projektu upowszechniono podczas zorganizowanych w belgijskiej Brukseli warsztatów, gromadząc przy tym informacje zwrotne i zalecenia. Zdobyta wiedza może nie tylko pomóc twórcom polityki stawić czoło potencjalnym zagrożeniom wynikającym z wprowadzania nowych technologii, lecz także zacieśnić europejską współpracę badawczą w dziedzinie bezpieczeństwa.
Słowa kluczowe
Zagrożenia dla bezpieczeństwa, nowe technologie, FESTOS, blokowanie łączności, urządzenia przechwytujące sygnały, zabawki-roboty