Ułatwiony dostęp do pożywienia pasożytniczych nicieni
Związek między pasożytem a gospodarzem jest zawiły, a widoczne liczne zmiany ewolucyjne zapewniły przeżycie obu stronom tego partnerstwa. Związki biochemiczne pomiędzy węzłem korzenia a nicieniami tworzącymi cysty i ich gospodarzami, takim jak pomidor lub ziemniak, pozwalają na ich współistnienie. Klasycznym przykładem jest wykorzystywanie przez nicienie białek roślinnych do rozkładu ścian komórkowych i budowania zmodyfikowanych struktur roślinnych w celu utworzenia własnego obszaru żywieniowego. Naukowcy w ramach projektu NONEMA postanowili odwrócić zjawisko i użyć białek jako podstawy opracowania odporności na pasożyta. Obiektem badań była grupa genów kodujących białka, która zmniejsza w znacznym stopniu wytrzymałość na rozciąganie celulozowej ściany komórkowej. Przez rozluźnienie wiązań między mikrofibrylami celulozowymi możliwy jest większy nacisk struktur wewnętrznych komórki na ścianę komórkową. W ten sposób olbrzymia liczba komórek żywieniowych, wytwarzana w wyniku powtarzalnego podziału jądra, nie prowadzi do rozkładu komórki. Silny związek między gospodarzem a pasożytem wykazano dzięki właściwościom genu odpowiedzialnego za ekspansję. Za pomocą technik immunolokalizacyjnych z zastosowaniem przeciwciał poliklonalnych zweryfikowano związek między genami odpowiedzialnymi za ekspansję a miejscem pożywienia. Odkryto, że fizyczna obecność nicieni prowadzi do aktywacji dwóch znanych genów odpowiadających za ekspansję, które następnie wykorzystano do utworzenia obszaru żywieniowego z własną tkanką naczyniową. Więcej szczegółów dotyczących projektu NONEMA można uzyskać w witrynie internetowej pod adresem http://nonema.uni-kiel.de/. Informacje dotyczące odporności na nicienie są dostępne dla wszystkich zainteresowanych osób. Dostępne są także materiały wideo dotyczące cyklu życia nicieni, publikacje, materiały z dziedziny biotechnologii i przydatne łącza do witryn internetowych. Opracowanie mechanizmów odpornościowych jest jak najbardziej wskazane ze względu na ich wykorzystanie do sterylizacji gleby, kontrolę kosztów i szkodliwego wpływu na środowisko. Dane z tych badań mogą posłużyć do stworzenia podstaw ulepszenia odporności genetycznej wielu upraw zarażonych nicieniami.