Ekspresja genu w starzejących się limfocytach T
Starzenie się jest procesem złożonym i wieloczynnikowym. Nie dziwi fakt, że zaburzenie czynności komórek, prowadzące do pogorszenia stanu tkanek, organów i układów, jest bardzo złożone. W ramach europejskiego projektu T-CIA zbadano proces starzenia ludzkiego układu immunologicznego, a w szczególności limfocytów T, co umożliwiło znalezienie odpowiedzi na niektóre zagadnienia. Komórki te odgrywają centralną rolę w odporności typu komórkowego i uważa się, że same w sobie są istotnym czynnikiem w procesie zdrowego starzenia się.W ramach tego projektu partnerzy z Uniwersytetu w Bolonii we współpracy z grupą Unilever z Colworth przeprowadzili badania genomu na próbkach limfocytów T. W skład badanych grup wchodzili osobnicy zdrowych i chorowici, młodzi i starzy. Naukowcy sprawdzali, czy pomiędzy różnymi grupami istnieją różnice w ekspresji genów. Była ona mierzona przez ekspresję RNA za pomocą analizy mikromacierzy, techniki analitycznej o dużej wydajności, która umożliwia określenie molekularnych produktów ekspresji genu. Możliwość analizy tak dużej ilości danych otwiera drzwi do modelu eeksperymentalnego, jeślichodzi o kwestię walidacji statystycznej i próbkowej. Partnerzy projektu musieli zatem brać pod uwagę właściwą dla osobników zmienność, tj. zróżnicowanie wewnąrzosobnicze. Porównali oni zróżnicowanie wewnątrz- i międzyosobnicze w ramach grupy zdrowych, młodych osobników, natomiast osobniczą zmienność wyrażono za pomocą współczynnika zmienności. Kolejnym czynnikiem, który mógł ograniczać znaczenie statystyczne otrzymanych wniosków, jest zróżnicowanie limfocytów T i względna częstotliwość ich występowania u osobników. W rezultacie naukowcy oszacowali populacje limfocytów T związanych z procesem starzenia immunologicznego w postaci procentowej ilości dwóch głównych populacji limfocytów T wraz ze związanymi z nimi komórkami pamięci. Ponadto naukowcy zdołali uzyskać listę najbardziej interesujących genów, dając tym samym początek molekularnemu podpisowi każdego osobnika. Główne wyniki pokazywały znaczące różnice pomiędzy podpisami limfocytów T różnych osobników, które wydawały się nie zmieniać wraz z upływem czasu. Być może najbardziej znaczący wkład tych wniosków w badania nad procesem starzenia się polega na opracowaniu metod eksperymentalnych. Z ich zastosowaniem może uda się rozwiązać zagadkę procesu fizjologicznego starzenia ludzkiego układu oodpornościowego, coprzyczyni się do opracowania ogólnie dostępnych środków przeciwdziałających procesowi starzenia.