Platforma innowacji społecznych pomaga rozwijać bardziej odporne i zrównoważone systemy żywnościowe
W całej Europie miejskie i podmiejskie systemy żywnościowe stają się coraz bardziej zmienne i niezrównoważone. Pilnym zdaniem staje się przejście na bardziej sprawiedliwe i zrównoważone systemy żywnościowe. Aby tego dokonać, zespół projektu CULTIVATE opracowuje tak zwaną platformę Food Sharing Compass, składającą się z pięciu kluczowych narzędzi, które zostaną przetestowane i/lub powielone w dziewięciu miejscowościach w różnych krajach UE. Baza danych SHARECITY200 pozwala na mapowanie, śledzenie i monitorowanie inicjatyw dzielenia się żywnością, kalkulator dzielenia się żywnością umożliwia ocenę kosztów, korzyści i wpływu, menu dobrego zarządzania udostępnia opcje polityk ułatwiających zrównoważone dzielenie się żywnością, biblioteka zaangażowania obywateli kataloguje narzędzia do rozszerzania działalności związanej z dzieleniem się żywnością, natomiast społeczność praktyk pomaga w zarządzaniu inicjatywami dzielenia się żywnością.
Szersze korzyści płynące z dzielenia się żywnością w miastach
Zespół CULTIVATE rozpoczął pracę na początku 2023 r., organizując oddolne działania. „W ciągu dnia potrafiliśmy przeprowadzić rozmowy z lokalnymi inicjatywami dzielenia się żywnością w Dublinie, by potem wziąć udział w wieczorze poświęconym historii i kulturze gastronomicznej, zakończonym wspólnym wykonaniem Molly Malone – nieoficjalnego hymnu Dublina, opowiadającego historię kobiety sprzedającej ryby na ulicach miasta”, mówi Anna Davies, profesor geografii w Trinity College w Dublinie, będącym koordynatorem projektu. „Dzięki temu zyskaliśmy solidne podstawy do prac na nadchodzący rok i pozwoliło nawiązać dialog między sektorami i kulturami, które były dalej badane podczas webinariów stanowiących część serii Food Sharing Stories”. Naukowcy opracowali, przetestowali i udostępnili pierwszy w historii europejski słownik dzielenia żywnością, w którym znalazły się podstawowe terminy odnoszące się do dzielenia się jedzeniem, używane w 25 językach europejskich. Uczeni stworzyli mapy dla trzech głównych miast: Barcelony, Mediolanu i Utrechtu, co oznaczało zidentyfikowanie dwukrotnie większej liczby inicjatyw dzielenia się żywnością w tych miastach w porównaniu z rokiem 2016. „Jako że w 2016 r. przeprowadziliśmy mapowanie inicjatyw dzielenia się żywnością w 100 miastach świata, zaskoczyło nas, że Barcelona i Mediolan odnotowały 100-procentowy wzrost ich liczby w ciągu zaledwie ośmiu lat”, wyjaśnia Davies. „Przypuszczalnie wynika to z większego zniuansowania wyników otrzymanych dzięki słownikowi, ale wskazuje także na szybki rozwój działań, które sprawiają, że cele CULTIVATE w zakresie wspierania większego zrównoważonego rozwoju i odporności w zakresie żywności w środowisku miejskim i podmiejskim nabierają jeszcze większego znaczenia”. Powstały także pierwsze wytyczne polityczne na temat zarządzania działaniami i inicjatywami związanymi z dzieleniem się żywnością. Zaprezentowano w nich innowacje partnerów projektu CULTIVATE, od Upfarming, portugalskiego przedsiębiorstwa społecznego skupionego na partycypacyjnym rolnictwie wertykalnym, po mediolańskie Food Waste Hubs, miejską inicjatywę mającą na celu zmniejszenie o połowę marnotrawstwa żywności do 2030 r. W Rijnvliet Edible Neighbourhood – społeczności mieszkalnej w pobliżu Utrechtu – zainicjowano działania angażujące obywateli. Stały się one katalizatorem wspólnego projektowania poważnych gier inspirujących do zrównoważonego dzielenia się żywnością i położyły podwaliny pod zbiorowe wydanie książki kucharskiej pod tytułem „Rijnvliet Recipes” (Przepisy z Rijnvliet). W trzech miastach prowadzone są aktualnie mobilne laboratoria badawcze, warsztaty dotyczące polityki i oceny wpływu na zrównoważony rozwój. Zakończenie projektu CULTIVATE (CULTIVATE: CO-DESIGNING FOOD SHARING INNOVATION FOR RESILIENCE) zaplanowano na grudzień 2026 r. Jeśli chcesz, żeby twój projekt został zaprezentowany jako „Projekt miesiąca” w kolejnym wydaniu magazynu, wyślij wiadomość na adres editorial@cordis.europa.eu i opowiedz nam o nim.
Słowa kluczowe
CULTIVATE, żywność, system żywnościowy, dzielenie się żywnością, inicjatywa dzielenia się żywnością, zrównoważony rozwój