Narzędzia pomagające małym przedsiębiorstwom zwiększyć efektywność energetyczną
Audyty efektywności energetycznej mogą pomóc małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP) w zwiększeniu efektywności energetycznej, dostarczając danych o zużyciu energii i analiz, które pomogą określić niezbędne zmiany, jednocześnie ułatwiając kalkulację kosztów i korzyści. W ramach wspieranego ze środków UE projektu INNOVEAS opracowano strategie mające na celu informowanie, motywowanie i wspieranie MŚP w ich wysiłkach na rzecz transformacji energetycznej. Obejmowało to opracowanie programu budowania potencjału, wdrożonego w sześciu krajach europejskich, w którym udział wzięło 704 MŚP i 1 431 interesariuszy. „Uzyskaliśmy oszczędności energii dla MŚP na poziomie 11–25 %, co odpowiada zmniejszeniu śladu węglowego o 300–1000 ton rocznie”, mówi koordynatorka projektu Luisa Sileni z Instytutu Szkolenia Zawodowego Pracowników Budowlanych w Bolonii, będącego gospodarzem projektu.
Zaangażowanie MŚP
Ze względu na różnorodność europejskich MŚP zespół projektu INNOVEAS najpierw przeprowadził analizę ich postaw wobec efektywności energetycznej, jak również nietechnicznych przeszkód w przeprowadzeniu audytów energetycznych. „Z uwagi na codzienne trudności związane z prowadzeniem działalności gospodarczej większość MŚP wydaje się być mniej zainteresowana efektywnością energetyczną z punktu widzenia ochrony środowiska; innowacyjne MŚP dbające o ochronę środowiska stanowiły mniejszość”, wyjaśnia Patrick Crehan, członek projektu. Przeszkody w przeprowadzeniu audytów energetycznych wymieniane przez MŚP obejmowały: brak wykwalifikowanego personelu zdolnego do zrozumienia technicznych aspektów audytu, ograniczenia finansowe, brak informacji i obawy dotyczące praktycznych następstw. Dzięki tej analizie każdy partner projektu mógł odpowiednio dostosować swoje zaproszenie na bezpłatne szkolenie do MŚP w swoim kraju – Niemczech, Włoszech, Polsce, Słowenii i Hiszpanii. „Wysiłek, jaki trzeba było włożyć, aby zaangażować w to MŚP, był znaczny. Jeden z partnerów zgłosił, że jego kampania informacyjna dla MŚP spotkała się z odzewem poniżej 1 %”, zauważa Sileni.
Szkolenie w zakresie budowania potencjału
Modułowy program szkoleniowy realizowany w ramach projektu był skierowany do firm z sektora budowlanego, chemicznego i przetwórstwa spożywczego, a także do innych interesariuszy, takich jak decydenci, instytucje finansowe i audytorzy. Obejmował on: 35 filmów dotyczących najlepszych praktyk (obejrzanych 11 900 razy); szkolenie na miejscu dla małych grup MŚP, dostarczające szczegółowych informacji na temat praktycznych i ekonomicznych aspektów audytów energetycznych; oraz doradztwo dla poszczególnych firm, w tym wstępny audyt energetyczny. Działania te były realizowane przy wsparciu odpowiednio wykwalifikowanych zewnętrznych konsultantów energetycznych, a materiały szkoleniowe były dostępne na platformie szkoleniowej INNOVEAS. „Partnerzy projektu opracowali i przeprowadzili 49 kursów dla 327 firm, a szkolenie zaowocowało łącznie 1 550 działaniami w zakresie efektywności energetycznej”, zauważa Sileni.
Umożliwienie zmian w odpowiednim tempie i na odpowiednią skalę
Uzyskane w ramach projektu doświadczenie w próbie zaangażowania MŚP w działania na rzecz efektywności energetycznej nauczyło je wartości nowych narracji, przy jednoczesnym kultywowaniu sieci współpracy biznesowej. W odniesieniu do pierwszego punktu, jak wyjaśnia Sileni, „stworzyliśmy narracje, które obejmowały odpowiedzialność społeczną, zachęcające do myślenia poza kategorią czystej ekonomii, podkreślając, w jaki sposób MŚP mogą przyczynić się do osiągnięcia celów neutralności emisyjnej przez większe firmy lub instytucje publiczne, stanowiąc część ich łańcuchów dostaw”. Przykładowo MŚP we Włoszech były zainteresowane tym, aby stać się prosumentami, wytwarzającymi własną energię i odsyłającymi nadwyżki z powrotem do sieci, aby przynieść korzyści lokalnej społeczności. W odniesieniu do tworzenia sieci w ramach projektu INNOVEAS uzgodniono protokół ustaleń dla sojuszu biznesowego wraz z planem pracy. Sojusz, w którym początkowo uczestniczyli partnerzy projektu, teraz rozszerzy się o lokalne stowarzyszenia przemysłowe, audytorów energetycznych, duże firmy elektryczne i energetyczne oraz podmioty ze środowiska akademickiego. Oprócz współpracy w zakresie możliwości finansowania i promowania inicjatyw ogólnoeuropejskich sojusz będzie kontynuował pracę projektu INNOVEAS w odpowiednim tempie i na odpowiednią skalę. „Sojusz będzie również pomostem pomiędzy audytorami a nabywcami ich usług, rozwijając działania podobne do rady ds. umiejętności”, dodaje Sileni.
Słowa kluczowe
INNOVEAS, budownictwo, audyt energetyczny, odpowiedzialność społeczna, MŚP, efektywność energetyczna, łańcuch dostaw, neutralność emisyjna