Zmiana postrzegania energii geotermalnej dzięki nowemu zestawowi narzędzi
Od budynków po szklarnie – energia geotermalna jest wykorzystywana w różnych zastosowaniach w celu wytwarzania energii elektrycznej oraz do ogrzewania i chłodzenia. To zarazem jedno z najbardziej uniwersalnych i niezawodnych źródeł energii odnawialnej ze względu na nieograniczone zasoby i możliwość wykorzystania jej w każdym miejscu i czasie. Unia Europejska czerpie korzyści z rozwoju energetyki geotermalnej – obecnie możemy się pochwalić czwartym miejscem pod względem zainstalowanej mocy geotermalnych instalacji energetycznych i grzewczych, które pozwalają nam na zasilanie nawet 2 milionów domów.
Zła reputacja energii geotermalnej z punktu widzenia środowiska
Niektórzy mieszkańcy Europy sprzeciwiają się jednak wytwarzaniu energii z głębokich źródeł geotermalnych. Przede wszystkim wynika to z zastrzeżeń dotyczących jej wpływu na środowisko. Na przykład niektóre systemy wydobywcze mogą rodzić szereg obaw związanych z ochroną środowiska, między innymi ze względu na emisje gazów cieplarnianych. Negatywne postrzeganie wytwarzania energii geotermalnej może stanowić przeszkodę na drodze do jej upowszechnienia na rynku. Zespół finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu GEOENVI zaprezentował szereg rozwiązań problemu obaw i zastrzeżeń związanych z wpływem geotermii na środowisko. „Odpowiednie radzenie sobie z kwestiami środowiskowymi stanowi warunek wstępny do podejmowania prób wykorzystywania głębokich zasobów geotermalnych”, wyjaśnia koordynator projektu Philippe Dumas, sekretarz generalny Europejskiej Rady ds. Energii Geotermalnej. „Najlepszym sposobem oceny potencjalnego wpływu na środowisko jest wykonanie analizy pełnego cyklu życia, jednak metody jej realizacji mogą być niezwykle zróżnicowane, a sama analiza może trwać długo i nie być dostosowana do potrzeb systemów energetycznych”.
Narzędzia analizy pełnego cyklu życia opracowane z myślą o wszystkich sytuacjach
Koncentrując się na przypadkach w Belgii, Francji, Islandii, Turcji, a także we Włoszech i na Węgrzech, zespół projektu GEOENVI opracował metodę analizy pełnego cyklu życia uwzględniającą wpływ głębokiej geotermii na środowisko, biorącą pod uwagę zarówno już istniejące obiekty, jak i dopiero powstające jednostki. Narzędzie to pomaga podmiotom odpowiedzialnym za rozwój projektów geotermalnych w ocenie wyników środowiskowych planowanych projektów. Dzięki niemu mogą szybko i łatwo zmierzyć korzyści wynikające z ich realizacji. Wiarygodne prognozy wpływu projektów mogą zostać wykorzystane jako dodatkowe dane potwierdzające treść dokumentów wymaganych przez różne podmioty, takie jak na przykład oceny oddziaływania projektu na środowisko. Aby pomóc podmiotom bez doświadczenia z analizami pełnego cyklu życia, zespół projektu GEOENVI opracował szereg nowych i uproszczonych modeli. Przed rozpoczęciem inwestycji przeprowadzenie pełnej analizy jest bowiem niepraktyczne ze względu na fakt, że konkretne parametry projektu są zazwyczaj znane dopiero po wykonaniu pierwszego odwiertu. Opracowane przez zespół narzędzie uproszczonej analizy pełnego cyklu życia pomaga podmiotom odpowiedzialnym za projekt w ocenie wpływu ich inwestycji na środowisko jeszcze przed rozpoczęciem budowy w oparciu o najnowszą dostępną wiedzę naukową. Umożliwia także wstępne oszacowanie wpływu różnych technologii geotermalnych, takich jak elektrownie lub sieci ciepłownicze oraz chłodzące na szereg aspektów związanych ze środowiskiem naturalnym. Decydenci oraz najważniejsi gracze na rynku energii geotermalnej skorzystają także z praktycznych zaleceń wyjaśniających zagadnienia harmonizacji przepisów dotyczących środowiska w całej Europie.
Popularyzacja głębokiej geotermii
Szeroko zakrojone działania projektu GEOENVI w zakresie promowania oraz rozpowszechniania informacji na temat projektu zwiększyły popularność analiz pełnego cyklu życia w sektorze geotermalnym. Ta działalność była również kluczem do szerzenia wiedzy na temat projektów w zakresie geotermii oraz płynących z nich korzyści. Dzięki niej zespołowi udało się dotrzeć do przeszło 150 000 interesariuszy, w tym przedstawicieli środowisk akademickich oraz przemysłu, a także decydentów politycznych oraz mieszkańców Europy. Działania w ramach projektu przyczyniają się do realizacji planu REPowerEU oraz założeń ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030, wpisując się także w główny cel Europejskiego Zielonego Ładu, jakim jest sprawienie, że Stary Kontynent osiągnie neutralność klimatyczną do 2050 roku.
Słowa kluczowe
GEOENVI, energia, geotermalna, energia geotermalna, głęboka geotermia, środowisko, analiza pełnego cyklu życia, LCA