Demonstracja modeli biznesowych opartych na gospodarce o obiegu zamkniętym w sektorze energetyki słonecznej
Rynki urządzeń fotowoltaicznych i pojazdów elektrycznych (EV) stale się rozwijają, zwiększając zapotrzebowanie na surowce. Jaki jest jednak los paneli fotowoltaicznych i akumulatorów po zakończeniu ich cyklu eksploatacji? Obecnie trafiają one do strumienia odpadów i są poddawane recyklingowi lub utylizacji, stając się źródłem nowego problemu środowiskowego. W związku z tym zespół finansowanego ze środków UE projektu CIRCUSOL postanowił znaleźć inne rozwiązanie. W prace zaangażowało się 15 partnerów z 7 europejskich krajów, a ich celem było opracowanie oraz zademonstrowanie modeli biznesowych opartych na gospodarce o obiegu zamkniętym i systemach produktowo-usługowych przeznaczonych na potrzeby sektora energetyki słonecznej. W modelach systemu produktowo-usługowego opracowanych w ramach projektu CIRCUSOL dostawca odpowiada za pozyskiwanie energii słonecznej i jej magazynowanie, a także dostarczanie jej odbiorcy w formie usługi. Choć panele fotowoltaiczne i akumulatory są instalowane u odbiorcy, dostawca pozostaje ich właścicielem i dlatego to on podejmuje decyzję, czy po zakończeniu ich cyklu eksploatacji zostaną one wykorzystane ponownie w innej lokalizacji, czy raczej powinny zostać poddane recyklingowi. Modele biznesowe oparte na systemach produktowo-usługowych przynoszą korzyści odbiorcom (zmniejszenie początkowych nakładów inwestycyjnych), środowisku (ograniczenie ilości odpadów) i dostawcom (zdywersyfikowane, stałe przychody). Zespół projektu CIRCUSOL zweryfikował te modele w oparciu o pięć rzeczywistych komercyjnych instalacji demonstracyjnych. Jedną z nich jest elektrownia fotowoltaiczna Cloverleaf w Heusden-Zolder w Belgii.
Usługa magazynowania energii
Instalacja demonstracyjna Cloverleaf jest częścią istniejącej stacji ładowania pojazdów EV, którą wyposażono wcześniej w urządzenia fotowoltaiczne dostarczone przez firmę Futech, partnera projektu CIRCUSOL, na mocy umowy o zakup energii elektrycznej. Obok elektrowni fotowoltaicznej o mocy 2 MW znajduje się centrum handlowe obejmujące restaurację, stację paliw, zadaszony parking dla ciężarówek wyposażonych w klimatyzację, które można podłączyć podczas postoju, a także stację ładowania pojazdów EV. Celem projektu CIRCUSOL było wykazanie ekonomicznej i technicznej wykonalności modelu, w którym usługa magazynowania energii z użyciem odnowionych akumulatorów jest oferowana odbiorcy komercyjnemu. Zgodnie z umową o zakup energii elektrycznej firma Futech – czyli inwestor – pozostaje właścicielem elektrowni fotowoltaicznej i jest odpowiedzialna za jej konserwację. Natomiast właściciel centrum handlowego uiszcza comiesięczną opłatę za zużytą energię, przy czym stawki są niższe niż w przypadku dostaw z sieci energetycznej. Celem umowy było zwiększenie zużycia własnego w elektrowni Cloverleaf, w związku z czym przewidziano w niej system magazynowania energii. Aby określić optymalną pojemność akumulatora, firma Futech przeanalizowała zmiany w zużyciu energii, które nastąpiły po zainstalowaniu 12-stanowiskowej stacji ładowania pojazdów EV w 2017 roku. Jak napisano w artykule w serwisie „pv magazine”, zużycie wzrosło z 22,8 % do 45,4 % w 2020 roku. Ponadto, ze względu na korzystne ulokowanie instalacji w pobliżu dwóch autostrad, podjęto decyzję o powiększeniu jej o dodatkowe stałoprądowe stacje szybkiego ładowania. Firma Futech zdecydowała się na montaż małego odnowionego akumulatora o pojemności 84 kWh, który wcześniej wykorzystywano w przemyśle motoryzacyjnym. Pojemność akumulatora będzie można zwiększyć w przyszłości. „Wzrost zużycia własnego, który jest skutkiem zarówno zamontowania stanowisk ładowania pojazdów EV, jak i zainstalowania odnowionego akumulatora, pozwala właścicielowi obiektu na kupowanie od firmy Futech stosunkowo dużych ilości energii po cenie, która jest o około 30 % niższa niż koszt energii z sieci. Korzyść firmy Futech polega z kolei na tym, że może ona sprzedawać większą część wyprodukowanej energii właścicielowi obiektu, pobierając znacznie wyższą opłatę, niż gdyby była ona odprowadzana do sieci po zwykle bardzo niestabilnej cenie”, jak czytamy w artykule. Realizacja projektu CIRCUSOL (Circular business models for the solar power industry) zakończy się w listopadzie 2022 roku. Więcej informacji: strona projektu CIRCUSOL
Słowa kluczowe
CIRCUSOL, pojazd elektryczny, EV, fotowoltaiczny, fotowoltaika, odnowiony akumulator, energia, magazynowanie, gospodarka o obiegu zamkniętym, energia słoneczna, usługa magazynowania energii