Badania ryb i roślin w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego w przyszłości
W świecie akwaponiki pojawiła się ostatnio koncepcja hodowli nowej kombinacji roślin i ryb. To pierwsza próba prowadzenia wspólnej hodowli rośliny tolerującej zasolenie, powszechnie znanej jako soliród lub szparagi morskie, wraz z cefalem (Mugil cephalus), ważnego gatunku ryb wykorzystywanych w przemyśle spożywczym, które występują w wodach przybrzeżnych na całym świecie. Eksperyment został przeprowadzony przez Instytut Badań i Technologii Rolno-Spożywczych (IRTA) w ośrodku w Sant Carles de la Ràpita w Hiszpanii w ramach finansowanego przez UE projektu NewTechAqua. Hodowlę testowano początkowo z sałatą morską zamiast solirodu. „W styczniu 2021 roku w niespełna trzy miesiące zebraliśmy 90 kg sałaty morskiej. Gdy wiadomo było, że ten ekosystem funkcjonuje poprawnie, w drugiej fazie wyhodowaliśmy już soliród, którego udało się zebrać 250 kg z uprawy o powierzchni 18 m2”, stwierdził kierownik programu akwakultury IRTA dr Enric Gisbert w wypowiedzi na potrzeby artykułu opublikowanego w serwisie „FreshPlaza”. „To dowodzi, że cefal jest dobrze dobraną rybą do wydajnego modelu akwaponiki”. Soliród to mięsista roślina, która zwykle rośnie na obrzeżach mokradeł, bagien, wybrzeży morskich i na wattach. Jest bardzo rozpowszechniona na półkuli północnej. Jej wysoka wartość odżywcza sprawia, że jest obiecującym kandydatem w walce z brakiem bezpieczeństwa żywnościowego. Słony posmak sprawia, że soliród uznaje się obecnie za modny dodatek w eleganckich restauracjach w całej Europie, jednak w niektórych regionach, takich jak hiszpańska delta rzeki Ebro, roślina jest gatunkiem chronionym, więc jej zbiór jest zabroniony. Rozwiązaniem tego problemu jest akwaponika. „Akwaponika może być alternatywnym sposobem, który pozwoli na dalsze wykorzystywanie tej rośliny w świecie kulinarnym, a jednocześnie umożliwi kontrolę nad hodowlą i warunkami bezpieczeństwa, przy uwzględnieniu potrzeb związanych z ochroną środowiska”, powiedział dr Gisbert.
Badanie serioli olbrzymiej hodowanej w klatkach morskich
Inne działania podejmowane w ramach projektu NewTechAqua koncentrowały się na procesie różnicowania płci i wynikającym z tego stosunku płci serioli jadalnej (Seriola dumerili) hodowanej w wylęgarniach. Badania prowadzone przez partnera projektu – Greckie Centrum Badań Morskich – wykazały, że wzrost serioli olbrzymiej w warunkach akwakultury był podobny dla obu płci i że we wszystkich próbach samice charakteryzowały się tymi samymi rozmiarami, co samce. Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie „Fish Physiology and Biochemistry”. W przypadku prowadzenia hodowli ryb w niewoli naukowcy muszą znać proces różnicowania płci i wynikający z tego stosunek płci ryb, aby upewnić się, że nie odbiegają one od naturalnych proporcji płci dla danego gatunku na wolności. Badania wykazały brak zróżnicowania wielkości między płciami, a ich stosunek wynosił 1:1. Można stąd wnioskować, że wczesna hodowla w niewoli nie ma wpływu na zróżnicowanie płci. W badaniu NewTechAqua (New Technologies, Tools and Strategies for a Sustainable, Resilient and Innovative European Aquaculture) stwierdzono, że wzrost serioli olbrzymiej jest ściśle związany z temperaturą – musi być utrzymywana na wysokim poziomie do października, zimą i wiosną musi pozostawać stabilna, a następnie musi znów wzrastać wraz ze wzrostem temperatury w miesiącach letnich. Wyniki były zbliżone dla wyników tempa wzrostu zarejestrowanego w badaniach nad seriolą olbrzymią złowioną na wolności we wrześniu, a następnie hodowaną w klatkach morskich. Celem działań prowadzonych w ramach projektu NewTechAqua jest rozszerzenie i zróżnicowanie europejskiej akwakultury w zakresie hodowli ryb, mięczaków i mikroalg. Więcej informacji: strona projektu NewTechAqua
Słowa kluczowe
NewTechAqua, rośliny, ryby, akwakultura, akwaponika, cefal, soliród, szparagi morskie, seriola olbrzymia, Salicornia