Projekt TO-REACH: strategia na rzecz transgranicznego transferu innowacji w dziedzinie opieki zdrowotnej
Europejskie systemy i usługi opieki zdrowotnej znajdują się pod ogromną presją, przy czym ich niewydolność spowodowana pandemią COVID-19 jest tylko kolejnym objawem o wiele głębszego kryzysu, spowodowanego po części brakiem współpracy w zakresie transferu badań i innowacji. Taka ocena stanu rzeczy jest powszechnie znana, jednak trzeba ją jeszcze przełożyć na zakrojone na szeroką skalę, zrównoważone i skuteczne środki zaradcze. Rozwiązanie tego problemu przedstawił zespół projektu TO-REACH (Transfer of Organisational innovations for Resilient, Effective, equitable, Accessible, sustainable and Comprehensive Health Services and Systems), realizowanego jako działanie koordynacyjne i wspierające (CSA), którego zadaniem było opracowanie podstaw dla wspólnego europejskiego programu badawczego. Projekt ma na celu wykorzystanie europejskiej różnorodności do opracowania dowodów naukowych wspierających bardziej odporną, skuteczną, sprawiedliwą, dostępną, zrównoważoną i kompleksową opiekę zdrowotną. Ponadto projekt zakłada wsparcie transnarodowego kształcenia, zacieśnienie współpracy między ministerstwami i instytucjami finansującymi, a także określenie obszarów wspólnego interesu, w które warto zainwestować, oraz słabych punktów, takich jak rozproszone lub powielane działania. „Pracowaliśmy nad znalezieniem sposobów przezwyciężenia trwałych barier między różnymi podsystemami opieki zdrowotnej”, mówi Walter Ricciardi, profesor katedry higieny i zdrowia publicznego na Katolickim Uniwersytecie Najświętszego Serca w Rzymie. „Naszym szczególnie ważnym dokonaniem jest odkrycie luk w aktualnej metodologii, za pomocą której oceniane są innowacyjne usługi i polityki w dziedzinie zdrowia pod kątem możliwości ich transferu. Chcąc dokonywać skutecznych transferów, musimy dowiedzieć się więcej na temat kontekstu, który umożliwi pomyślne wdrożenie danej innowacji w danym kraju, a także na temat wpływu struktur organizacyjnych. Należy też określić charakter dowodów potrzebnych do skutecznego transferu innowacyjnych usług i polityk oraz czynniki wpływające zarówno pozytywnie, jak i negatywnie na wdrożenie i skalowanie innowacji przeniesionych z innego kraju. Wreszcie potrzebne są dowody dotyczące wpływu takich innowacji na efektywność”.
Wsparcie dla decydentów
Aby zapewnić lepszą skuteczność transferów innowacji, zespół projektu TO-REACH postanowił stworzyć wyjątkowe konsorcjum złożone z organizacji rządowych i instytucji finansujących z 20 krajów z Europy i spoza niej. Wszystkich partnerów łączą te same ambicje: ich celem jest systematyczne uczenie się na temat sposobów organizacji opieki w różnych kontekstach oraz wykorzystanie w praktyce wiedzy na temat wyzwań i priorytetów określonych w ramach projektu TO-REACH. Dzięki mapowaniu dokumentów dotyczących polityki i planów strategicznych na poziomie krajowym i międzynarodowym, konsultacjom z krajowymi ekspertami w państwach partnerskich, a także internetowym konsultacjom z szerszą społecznością naukowców i zainteresowanych stron opracowano 10 obszarów priorytetowych. Należą do nich: integracja usług, redefinicja modelu szpitali, działania zmierzające do poprawy zdrowia psychicznego, spersonalizowane usługi i systemy opieki zdrowotnej oraz polepszenie sytuacji pracowników służby zdrowia. Zakończenie projektu TO-REACH planowane jest na maj 2021 roku, z tym że jego główny cel, jakim było opracowanie strategicznego programu badawczego (SRA), już został osiągnięty. „Dokument zawiera europejską strategię mającą na celu poszerzenie naszej wiedzy na temat mechanizmów przyjmowania, wdrażania, potencjalnego skalowania i wspólnego rozwijania innowacji w zakresie usług i polityki. Stanowi on wsparcie dla działań translacyjnych umożliwiających wdrożenie innowacji w innych kontekstach na terenie danego kraju lub w kilku różnych krajach. Dotyczy on trzech głównych obszarów: zidentyfikowanych najpilniejszych wyzwań, przeglądu dotychczasowego piśmiennictwa oraz propozycji dotyczących priorytetowych badań strategicznych”, wyjaśnia Ricciardi. Aktualnie partnerzy projektu zajmują się przygotowaniem streszczenia strategicznego programu badawczego, które jest adresowane do decydentów. Ricciardi wyraża nadzieję, że wysiłki całego zespołu pomogą w stworzeniu odpowiednich ram dla owocnej współpracy międzynarodowej. „Wprowadzanie założeń SRA w życie wymaga podejścia opartego na partnerstwie i współpracy, które łączy zainteresowane strony, takie jak instytucje finansujące, badacze, decydenci, praktycy i ogół społeczeństwa. W praktyce zbyt często okazuje się, że innowacyjne rozwiązania, które sprawnie działają na małą skalę w projektach pilotażowych, nie sprawdzają się jako strategie na poziomie krajowym bądź ich transfer z jednego kraju do drugiego jest niemożliwy z powodu różnic kontekstowych”, dodaje. „Wspólna wizja oparta na wzajemnym uczeniu się i współpracy między europejskimi krajami i regionami ma kluczowe znaczenie dla transformacji systemów opieki zdrowotnej i opieki społecznej. Jest to konieczne do zwiększenia ich odporności i wydajności oraz pokonania obecnych i przyszłych wyzwań”.
Słowa kluczowe
TO-REACH, transfer innowacji, opieka zdrowotna, COVID-19, współpraca w zakresie translacji innowacyjnych rozwiązań, transnarodowe kształcenie, strategiczny program badawczy, SRA
