Satelity – miniaturowa rewolucja, która dokonuje się nad naszymi głowami
Jeden mały krok dla Sputnika, jeden wielki skok dla innowacji w dziedzinie satelitów
Satelity te znalazły się w przestrzeni kosmicznej z wielu różnych przyczyn. Głównym zadaniem wielu z nich jest obserwacja Ziemi i obsługa telekomunikacji – taki też cel przyświecał większości satelitów wysłanych w kosmos w 2018 roku. Przeważająca liczba satelitów porusza się po orbicie Ziemi i odgrywa coraz ważniejszą rolę w funkcjonowaniu społeczeństwa XXI wieku. Mniejsza liczba satelitów trafia w kosmos po to, by stanowić nasze okno na głęboką przestrzeń kosmiczną – dzięki nim na Ziemię trafiają zapierające dech w piersiach ujęcia gwiazd, mgławic, egzoplanet i innych galaktyk, a także dane, dzięki którym jesteśmy w stanie znacznie lepiej poznawać nasz Wszechświat. Wraz z rosnącą liczbą satelitów znajdujących się w przestrzeni kosmicznej prężnie rozwija się technologia satelitarna, w ramach której pojawiają się coraz to nowe innowacje. Jak wynika z tytułu sekcji specjalnej tego wydania magazynu, jednym z najważniejszych trendów ostatnich lat jest tworzenie coraz mniejszych satelitów – niektóre z nich ważą już tylko 1 kg. W latach 2012–2016 średnia masa satelitów zmniejszyła się o prawie 80 % i od tamtego momentu liczba małych satelitów wysłanych na orbitę ziemską wzrosła o 300 %. Mniejsze satelity są tańsze w produkcji, ich mniejsze rozmiary pozwalają na produkcję masową, a także na wynoszenie na orbitę w grupach („rojach”), co przekłada się na dużo mniejsze koszty misji. Z drugiej strony mniejsze urządzenia zwykle charakteryzują się znacznie krótszym okresem użytkowania, a ich orbity okołoziemskie są dużo bardziej niestabilne. Mniejsze rozmiary oznaczają również szereg ograniczeń dotyczących możliwości instalacji różnych urządzeń, a także zastosowania wydajnych układów zasilania oraz napędów. Wszystko wskazuje jednak na to, że zalety małych satelitów znacząco przewyższają ich wady, a rynek tego rodzaju rozwiązań rozwija się w błyskawicznym tempie. Szacuje się, że całkowite dochody całego światowego rynku usług satelitarnych osiągną w 2021 roku przeszło 5 miliardów euro, co będzie stanowiło znaczący wzrost względem 2 miliardów euro z 2016 roku. Co więcej, podmioty z sektora prywatnego będą odgrywały coraz ważniejszą rolę na polu innowacji w tym obszarze. Dlatego też nie dziwi zainteresowanie europejskich badaczy i przedsiębiorstw, także MŚP, którzy dostrzegają w tej sytuacji swoją szansę. Spośród siedmiu projektów wspieranych w ramach programu „Horyzont 2020”, które zostały zaprezentowane w temacie specjalnym tego wydania, trzy są finansowane za pośrednictwem specjalnego instrumentu MŚP. Od pionierskich prac nad nowymi systemami wynoszenia na orbitę dla satelitów nowej generacji po zaawansowane badania w zakresie koordynacji pracy i komunikacji małych satelitów – nasze wydanie specjalne opisuje wysiłki Europy w jej dążeniach do sięgnięcia gwiazd i odegrania swojej roli w tej postępującej rewolucji technologicznej. Z chęcią poznamy opinie naszych czytelników. Pytania i sugestie można przesyłać na adres editorial@cordis.europa.eu.
