Rozwój wyświetlaczy typu HUD pozwoli na poprawę bezpieczeństwa lotów
Wyświetlacze typu HUD są jedną z najistotniejszych technologii stosowanych w kokpitach współczesnych samolotów, pozwalającą na wyświetlanie najważniejszych wskazań przyrządów na przezroczystym ekranie umieszczonym w polu widzenia pilota. Dzięki wyświetlaczom HUD piloci mogą patrzeć w kierunku lotu, co zwiększają ich świadomość sytuacyjną i przyczyniają się do poprawy ogólnego bezpieczeństwa lotów. Pomimo tego, że ta technologia jest wykorzystywana już od pewnego czasu, kolejne osiągnięcia techniczne nieustannie otwierają drogę do nowych możliwości kokpitu. Konwencjonalne systemy HUD w dalszym ciągu wymagają od pilota spoglądania w dół w celu sterowania samolotem, ustawiania parametrów i obsługi poszczególnych podzespołów, w tym między innymi podwozia, a ponadto w wielu przypadkach jest to konieczne w czasie najbardziej wymagających faz lotu. Aby rozwiązać ten problem, w ramach finansowanego ze środków UE projektu ANGI-HUD powstaje koncepcja systemu umożliwiającego bezwzrokową kontrolę samolotu, której celem jest uproszczenie obsługi awioniki. „W ramach naszych badań weryfikujemy sposoby, w jakie wyświetlacze HUD i ich zastosowania mogą przyczyniać się do usprawnienia pracy pilotów i bezpieczeństwa lotów”, mówi Shay Simhoni, kierowniczka programu lotnictwa komercyjnego w firmie Elbit Systems, która pełni rolę partnera koordynującego projekt.
Głowa do góry, wzrok przed siebie
Na podstawie przeprowadzonych badań, uczestnicy projektu ANGI-HUD opracowali interaktywną koncepcję wyświetlacza HUD, która zasadniczo pozwala pilotowi na kontrolowanie samolotu przy pomocy wzroku. Korzystając z oczu jako wskaźnika oraz pokrętła umieszczonego na podłokietniku, pilot może wykorzystywać wyświetlacz zbudowany według nowej koncepcji na przykład w celu dostosowywania prędkości samolotu, sterowania autopilotem, zmiany ustawienia klap, chowania podwozia samolotu, a nawet zmiany pasa do lądowania – innymi słowy wykonywania wszystkich działań, które wcześniej wymagałyby spoglądania w dół. „Nowa koncepcja pozwala pilotom na ograniczenie liczby sytuacji, w których muszą spoglądać na przyrządy w celu wykonywania najważniejszych czynności w warunkach dużego obciążenia pracą. Dzięki nowatorskiemu rozwiązaniu mogą sterować autopilotem, zmieniać ustawienia klap oraz podwozia, a także w intuicyjny sposób sterować nawigacją samolotu”, wyjaśnia Simhoni. „W kokpicie przyszłości tego typu funkcjonalności pozwolą pilotom kontrolować trajektorię lotu w najbardziej wymagających fazach – podczas startów oraz lądowań, a także obsługiwać najważniejsze systemy awioniki samolotu za pomocą wyświetlacza HUD”. Nowatorska koncepcja została przetestowana zarówno z wykorzystaniem prawdziwych maszyn, jak i przy pomocy symulatorów lotu obsługiwanych przez pilotów pracujących w europejskich liniach lotniczych.
Usprawnianie obsługi kokpitu
Jak zauważa Simhoni, nowa koncepcja otwiera nowe możliwości znaczącego usprawnienia obsługi kokpitów nowej generacji. „W połączeniu z architekturą wyświetlaczy HUD przyszłości, koncepcja opracowana w ramach projektu ANGI-HUD sprawi, że najważniejsze informacje i dane na temat lotu przestaną być wyświetlane na wyświetlaczach wymagających spoglądania w dół”, wyjaśnia Simhoni. Zamiast tego, wszystkie istotne dane będą wyświetlane na pojedynczym wyświetlaczu HUD, co może potencjalnie doprowadzić do zmniejszenia liczby wyświetlaczy w kokpicie. „Każdy wyświetlacz usunięty z kokpitu zmniejsza koszt oraz masę samolotu, zwiększając w ten sposób jego sprawność”, dodaje Simhoni.
Wkrótce w kokpitach
Jak twierdzi Simhoni, doświadczenie partnerów projektu – firm Dassault Aviation, NLR oraz Elbit – w zakresie projektowania systemów HUD i kokpitów, symulacji lotu oraz ocenach czynnika ludzkiego było kluczem do sukcesu projektu. Dzięki połączonej wiedzy fachowej uczestników projektu rozwiązanie ANGI-HUD zostanie już wkrótce wdrożone w kokpitach samolotów cywilnych, co będzie stanowiło prawdziwy przełom w europejskim przemyśle produkcji samolotów. „Uważamy, że przyszłość lotnictwa powinna skupiać się na upraszczaniu, automatyzacji i zwiększaniu intuicyjności. Wszystkie te cele można osiągnąć przy pomocy nowych technologii z obszaru awioniki oraz innowacyjnych systemów, wśród których można wymienić rozwiązanie opracowane w ramach projektu ANGI-HUD”, dodaje Simhoni.
Słowa kluczowe
ANGI-HUD, wyświetlacze HUD, HUD, bezpieczeństwo lotów, przemysł lotniczy i kosmiczny, kokpit, pilot, świadomość sytuacyjna, Elbit Systems, Dassault Aviation, NLR
