Unijni naukowcy zdobywają Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki, a Europa jest na czele wyścigu badań
Unia Europejska ma zaszczyt ogłosić, że dwóch z jej grantobiorców, profesor Konstantin Novoselov i profesor Andre Geim z Uniwersytetu w Manchesterze w Wlk. Brytanii, otrzymało Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki za przełomowe prace nad dwuwymiarowym grafenem. Profesor Novoselov wraz ze swoim kolegą, profesorem Andre Geimem, otrzymali tę zaszczytną nagrodę za prace nad grafenem, supercienką (o grubości zaledwie jednego atomu) płytką atomów węgla, która ma zrewolucjonizować elektronikę i fotonikę, np. w kontekście komputerów, czujników i ogniw słonecznych. Profesor Novoselov pracował w Holandii zanim dotarł do Wlk. Brytanii. Urodzony w Rosji naukowiec wraz ze swoim zespołem pozyskał granty unijne, w tym dofinansowanie z przekrojowego tematu "Nowe i pojawiające się nauki i technologie" (NEST) Szóstego Programu Ramowego UE i Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERBN), aby móc prowadzić swoje prace. Wyjątkowość grafenu polega na tym, że jest wyjątkowo sztywny i ma szczególne właściwości mechaniczne i elektroniczne. Za pomocą taśmy klejącej skocz materiał został pozyskany z kawałka grafitu, podobnego do tego w zwykłych ołówkach. Testy wykazały, że rozciągliwe warstwy grafenu są niemal w 100% przezroczyste, co sprawia, że są idealnymi przewodnikami ciepła i elektryczności. W niedawno opublikowanym w czasopiśmie Science artykule opisującym odkrycie grafenu profesor Novoselov stwierdził: "Otwiera coraz bogatsze możliwości rozwoju przyszłych urządzeń elektronicznych na bazie tego naprawdę wielofunkcyjnego materiału." Przyznanie Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki jest dowodem uznania dla ciężkiej pracy wykonanej przez profesora Novoselova, najmłodszego laureata Nagrody Nobla od 1973 r., i przez profesora Geima. Nagroda uwypukla także kroki podjęte przez UE w zakresie promocji naukowców i ich badań oraz współpracy w Europie i poza jej granicami. Odkrycie grafenu okazało się istotnym komponentem dofinansowanego ze środków NEST projektu SIBMAR (Pozyskiwanie informacji strukturalnych w rozdzielczości atomowej na temat pojedynczych biomolekuł za pomocą holografii elektronowej), koordynowanego przez Uniwersytet w Zurychu w Szwajcarii, który otrzymał 1,5 mln EUR ze schematu NEST 6PR i został wsparty udziałem profesorów Geima i Novoselova, których specjalistyczna wiedza i innowacyjne spostrzeżenia na temat grafenu pomogły w realizacji projektu. Gromadząc ekspertów naukowych z Czech, Szwajcarii i Wlk. Brytanii, projekt SIBMAR dążył do opracowania techniki trójwymiarowego (3D) obrazowania holograficznego biomolekuł w rozdzielczości atomowej przy wykorzystaniu oświetlania za pomocą elektronów o niskiej energii. Jak informują partnerzy SIBMAR, w mikroskopii punkt-źródło elektronów niskiej energii (LEEPS) do oświetlania obiektów wykorzystywane jest spójne źródło elektronów o niskiej energii. Opracowali prototyp mikroskopu LEEPS, które umożliwia wizualizację struktury molekularnej, aż do długości dwóch angstremów i przetestowali istniejące mikroskopy LEEPS, aby upewnić się, czy nie odtworzono żadnych wad. Umożliwili również badanie biomolekuł za pomocą mikroskopii LEEPS przy wykorzystaniu różnych metodologii. W tym miejscu pojawia się grafen. Partnerzy przetestowali opcję opartą na warstwach o grubości atomu zbudowanych z dwuwymiarowych (2D) kryształów. Odkąd grafen znalazł się w centrum uwagi, UE zdecydowanie wspierała badania naukowe w tej dziedzinie, dofinansowując ponad 40 projektów i oferując szkolenia dla naukowców. W 2008 r. ogłoszone zostało zaproszenie do składania propozycji projektów badawczych w ramach Siódmego Programu Ramowego (7PR) (temat Technologie przemysłowe (NMP)). Zatem fakt, że Europejczycy przodują w nauce nie może być kwestionowany, bowiem promują badania pionierskie w dziedzinach tak zróżnicowanych jak inżynieria i materiałoznawstwo. W realizacji projektów naukowych pomaga im Unia Europejska, która zapewnia decydujące dofinansowanie i nieustające wsparcie naukowcom pragnącym ulepszyć świat. Unijne Programy Ramowe przyczyniają się do zapewnienia komponentów, które składają się na przełomową naukę, tj. współpracy i wymiany wiedzy, a także pomagają europejskim naukowcom osiągać wyjątkowe wyniki i chodzić z podniesionym czołem. W wypowiedzi na temat zdobycia Nagrody Nobla i jej znaczenia dla regionu, Europejska Komisarz ds. Badań Naukowych, Innowacji i Nauki, Máire Geoghegan-Quinn stwierdziła: "Europa może być dumna z nich i z ich pracy. To pierwsza nagroda dla Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych i mam nadzieję, że więcej Nagród Nobla zostanie przyznanych w następstwie tego cennego wkładu Europy w inwestycje na rzecz najlepszych naukowców i ich innowacyjne badania w Europie."
Kraje
Szwajcaria, Czechy, Zjednoczone Królestwo