Usuwać przeszkody i upraszczać - mówią unijni ministrowie
Badania naukowe, rozwój i innowacja mogą stać się siłą napędową nowej gospodarki europejskiej, jeżeli przeszkody, takie jak fragmentaryzacja, niepotrzebne konkurowanie ze sobą państw unijnych, wady systemu patentowego czy brak naukowców, zostaną rozpoznane i usunięte. To było jedno z kilku istotnych oświadczeń wygłoszonych przez liderów świata nauki i przemysłu na nieformalnym spotkaniu unijnej Rady ds. Konkurencyjności, które odbyło się w dniach 15-16 lipca 2010 r. pod auspicjami Belgijskiej Prezydencji. Spotkanie umocniło wsparcie dla Planu Badań Naukowych i Innowacji, który zostanie oficjalnie zaprezentowany we wrześniu bieżącego roku przez Komisarz ds. Badań Naukowych i Innowacji, Máire Geoghegan-Quinn. Potrzeba uproszczenia unijnych procedur finansowania badań naukowych, aby ożywić słabnące zainteresowanie przedsiębiorstw (zwłaszcza z sektora małych i średnich przedsiębiorstw - MŚP) była kolejnym, kluczowym tematem programu. Europejscy ministrowie uznali potrzebę znalezienia odpowiedniej równowagi między zachowaniem uczciwości w zarządzaniu środkami publicznymi a budowaniem zaufania w zdolności i wizję europejskiej społeczności naukowej. Belgijski Minister ds. Badań Naukowych, Benoît Cerexhe powiedział: "Uproszczenie jest jednym ze sposobów umocnienia zaufania, jakie pokładamy w naszych naukowcach". Ministrowie zgodzili się, że czytelność, spójność i stabilność zasad powinny zostać uproszczone. Ustalili również, że odpowiednia definicja "wyników badań" jest absolutnie niezbędna i musi zostać wypracowana w porozumieniu zarówno z operatorami funduszy, jaki i z ich beneficjentami. Definicja zbyt wąska na przykład mogłaby skutkować tendencyjnością w finansowaniu projektów mniejszego ryzyka i pomijaniem takich, które mogą mieć mniej pewne perspektywy, ale mogłyby przynieść znaczący przełom. Z tego właśnie powodu, zdaniem ministrów, należy podejść z dużą rozwagą do przesunięcia punktu ciężkości perspektywy finansowania z kosztów na wyniki. Podkreślili, że doskonałość naukowa powinna pozostać głównym kryterium przy ocenie projektów. Ponadto ministrowie omówili możliwość wprowadzenia "kwot ryczałtowych" do finansowania badań naukowych, wyrazili swoje preferencje wobec zmniejszenia liczby istniejących instrumentów europejskich, podkreślili potrzebę większej koordynacji między strategiami przedsiębiorstw i instytucji naukowych oraz osiągnęli konsensus, co do kilku propozycji Komisji Europejskiej, które mogą zostać przyjęte w perspektywie krótkoterminowej bez konieczności modyfikowania istniejących zasad (np. zwiększenie dopuszczalnego ryzyka błędu z 2% do 3,5%). Spotkanie było również okazją dla ministrów do omówienia szeregu propozycji związanych ze zbliżającym się Planem Badań Naukowych i Innowacji. Mowa była więc o opracowaniu programu finansowania projektów wysokiego ryzyka, mechanizmach wsparcia eko-innowacji, stworzeniu funduszu na kapitał podwyższonego ryzyka w celu inwestowania w młode, innowacyjne przedsiębiorstwa oraz o promowaniu zachęt finansowych i najlepszych praktyk. Aby zrealizować cele strategii Europa 2020, ministrowie ustalili, że należy zbudować krótsze ścieżki między badaniami naukowymi a rynkiem za pośrednictwem MŚP. Inwestowanie w badania naukowe, rozwój i innowacje zostało również uznane za kluczowe dla źródła utrzymania przyszłych pokoleń w Europie.