Skip to main content
European Commission logo
polski polski
CORDIS - Wyniki badań wspieranych przez UE
CORDIS
CORDIS Web 30th anniversary CORDIS Web 30th anniversary

Article Category

Zawartość zarchiwizowana w dniu 2023-03-02

Article available in the following languages:

Zasięg lodu arktycznego coraz bliżej minimum wszech czasów

Według najnowszych danych przedstawionych przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) oraz amerykański ośrodek National Snow and Ice Data Center (NSIDC), zasięg arktycznego paku lodowego osiągnął niemal najniższy poziom od momentu rozpoczęcia przed 30 laty obserwacji satelitarnyc...

Według najnowszych danych przedstawionych przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA) oraz amerykański ośrodek National Snow and Ice Data Center (NSIDC), zasięg arktycznego paku lodowego osiągnął niemal najniższy poziom od momentu rozpoczęcia przed 30 laty obserwacji satelitarnych. W dniu 26 sierpnia zmierzono, że arktyczna pokrywa lodowa obejmuje powierzchnię 5,26 mln km2, a więc mniej niż odnotowany w 2005 r. zasięg lodu 5,32 mln km2, jak dotąd najbliżej lokujący się zarejestrowanego minimum. Z wykresu NSIDC wynika, że do początku sierpnia lód topniał w takim samym tempie jak w 2005 r., z tą jednak różnicą, że w roku 2005 tempo topnienia z końcem lata spowolniło się. Tego lata natomiast lód topniał w stałym tempie przez cały sierpień. Nowe obszary, w których ustępuje pokrywa lodu obejmują Morze Czukockie na północ od Alaski oraz Morze Wschodniosyberyjskie, na północ od wybrzeża wschodniej Rosji. Sezon topnienia jeszcze się nie zakończył, tak więc pokrywa lodowa osiągnie tegoroczne minimum zasięgu mniej więcej w połowie września. Nie wiadomo tylko, czy zasięg lodu wyniesie mniej niż zanotowane w 2007 r. rekordowe minimum - 4,28 mln km2. Na początku roku naukowcy z niemieckiego Instytutu Badań Polarnych i Morskich im. Alfreda Wegenera w Bremerhaven (AWI) prognozowali, że w 2008 r. zasięg lodu morskiego zmniejszy się prawdopodobnie w stopniu bardzo bliskim rekordowego minimum. Przy pomocy złożonego modelu komputerowego, wykorzystującego pozyskane na początku roku różnorodne dane dotyczące wód morskich i lodu, naukowcy obliczyli, że minimalny zasięg lodu w 2008 r. będzie mieścił się w przedziale 4,16-4,70 mln km2. Najnowsze dane świadczą o tym, że prognoza była całkiem dokładna. "Regiony okołobiegunowe, w szczególności arktyczne, są bardzo czułymi wskaźnikami zmian klimatu" - mówi prof. Heinrich Miller z AWI. "Międzyrządowy Zespół do spraw Zmian Klimatu ONZ pokazał, że regiony te są bardzo zagrożone wzrostem temperatury, prognozując, że przed 2070 r. w Arktyce praktycznie nie będzie lodu w miesiącach letnich. Zdaniem innych naukowców, moment ten może nastąpić już w roku 2040. Z najnowszych obserwacji satelitarnych wynika natomiast, że arktyczny lód może zniknąć nawet wcześniej". To, że zasięg arktycznego paku lodowego stale zmniejsza się ma istotne znaczenie dla żeglugi i badań. Najnowsze obrazy uzyskane przez satelitę ENVISAT ESA pokazują wyraźnie, że najbardziej bezpośredni szlak wiodący przez położone na północ od Kanady i stanowiące skrót między Europą a Azją Przejście Północno-Zachodnie jest praktycznie pozbawiony lodu. Nieco mniej bezpośredni szlak, Przejście Północno-Zachodnie Amundsena, prawie od miesiąca jest żeglowne. AWI wykorzystuje obecnie brak lodu w Przejściu Północno-Zachodnim i przy pomocy lodołamacza Polarstern prowadzi eksperymenty w regionie. "Statek wyruszył z Islandii, a następnie poprzez Przejście Północno-Zachodnie wpłynął do Basenu Kanadyjskiego, gdzie prowadzone będą badania geofizyczne i geologiczne w Basenie Makarowa w celu zbadania historii tektonicznej i geologii podmorskiej środkowego Oceanu Arktycznego" - wyjaśnia prof. Miller. "Oprócz tego prowadzone będą badania oceanograficzne i biologiczne. Polarstern opłynie cały Ocean Arktyczny i wypłynie poprzez Przejście Północno-Wschodnie". Ofiarą zaniku pokrywy lodowej padają także zamieszkujące Arktykę zwierzęta. W ostatnim czasie w raportach rządu amerykańskiego odnotowano liczne przypadki niedźwiedzi polarnych pływających w morzu w dużej odległości od lądu i lodu. Wprawdzie zwierzęta te są doskonałymi pływakami, w przypadku sztormu na otwartym morzu grozi im utonięcie.

Powiązane artykuły