Skoordynowane działania w dziedzinie energii oceanicznej zwiastują powstanie nowego sektora przemysłowego
Linia brzegowa Unii Europejskiej liczy około 66 000 km. Ten rozległy odcinek posiada w dużej mierze niewykorzystany potencjał tkwiący w wytwarzaniu energii elektrycznej przez oceany, szacowany na około 380 GW przez DG MARE (właściwą dyrekcję generalną UE), co stanowi znaczący wkład w realizację celów UE na 2020 r. w zakresie energii odnawialnej. Obecnie wiele państw członkowskich finansuje badania i rozwój w zakresie technologii energii oceanicznej. Wysiłki te nie są jednak skoordynowane, co osłabia ich skuteczność. Unijny projekt OCEANERA-NET (The coordination of national research activities of Member States and Associated States in the field of Ocean Energy (ERA-NET)) zapewnił wsparcie dla projektów badawczych realizowanych w ramach współpracy, zarządzanych przez konsorcja międzynarodowych przedsiębiorstw i instytuty badawcze, które koncentrowały się na rozwiązywaniu kluczowych wyzwań stojących przed twórcami technologii energii oceanicznej. Oprócz zapewnienia ram finansowania projekt umożliwił również generowanie i dzielenie się wiedzą oraz doświadczeniem. Wyniki projektu pozwolą na zwiększenie niezawodności i wydajności oraz obniżenie kosztów technologii energii oceanicznej, przybliżając jej komercjalizację i wdrożenie. Łączenie zasobów Branża energii oceanicznej w Europie planuje do 2050 r. wytwarzać 100 GW energii elektrycznej. Odpowiada to 10% zapotrzebowania i oznacza dostarczenie energii elektrycznej do 76 mln gospodarstw domowych. Inicjatywa ta będzie również oznaczała stworzenie nowego europejskiego sektora przemysłowego, w którym, jak się szacuje, w całym łańcuchu dostaw powstanie 400 000 miejsc pracy dla wykwalifikowanych pracowników. Zanim jednak dojdziemy do tego punktu, trzeba pokonać szereg wyzwań technicznych. Ze względu na swój charakter obszary morskie o największych zasobach energii są również najbardziej wymagające, a środowisko naturalne stwarza dodatkowe problemy, takie jak korozja. Ponadto wielkość i kierunek fal, jak również poziom turbulencji, są bardzo zmienne. Jak wyjaśnia koordynator projektu Karen Fraser, „należy znaleźć równowagę pomiędzy potencjalnym wychwytywaniem energii a niezawodnością i trwałością urządzeń w warunkach sztormu i w dłuższej perspektywie czasowej”. Pomimo wielu poszukiwań i eksperymentów technicznych, które doprowadziły do powstania szeregu obiecujących technologii, innowacje w tym sektorze pozostają na etapie przedkomercyjnym. Potrzeba więcej innowacji i testów urządzeń demonstracyjnych, aby obniżyć koszty do tego stopnia, by energia oceaniczna stała się bardziej konkurencyjna i szerzej stosowana. Badania nad konwersją energii fal i pływów oraz konwersją oceanicznej energii cieplnej (OTEC), wspierane przez projekt OCEANERA-NET, mają na celu opracowanie nowych urządzeń energetycznych, narzędzi do modelowania hydrodynamicznego i pomiaru zasobów w celu poprawy efektywności urządzeń. Opracowywane są również zaawansowane materiały, jak również kluczowe komponenty, takie jak wały odbioru mocy, systemy sterowania, połączenia elektryczne, cumowania i zrobotyzowane ramię do wykorzystania w operacjach morskich. Powszechne korzyści Działania prowadzone w ramach projektu OCEANERA-NET przyczynią się do otwarcia światowych rynków dla przedsiębiorstw europejskich oraz być może do powstania zupełnie nowego europejskiego sektora przemysłowego. Fraser podsumowuje: „To z kolei stworzy nowe miejsca pracy, które najprawdopodobniej będą skoncentrowane na obszarach przybrzeżnych i w odległych społecznościach, a tym samym przyczyni się do realizacji celów społecznych związanych z rozszerzeniem możliwości dla szerszego kręgu osób”. Ponieważ energia wytwarzana jest z oceanów, będzie wpisywać się w realizację strategii UE w zakresie energii odnawialnej oraz cele dotyczące redukcji emisji CO2 i tworzenie zdekarbonizowanych systemów energetycznych. Aby kontynuować prace, zakończono właśnie procedurę wyboru projektów w ramach inicjatywy COFUND OCEANERA-NET, która pozwoli na dokonanie znacznych inwestycji w projekty demonstracyjne w zakresie fal, pływów i OTEC, wspierane przez Komisję Europejską oraz agencje krajowe lub regionalne. Stanowią one uzupełnienie do innych krajowych i regionalnych działań podejmowanych w ramach planu realizacji w odniesieniu do energii mórz i oceanów opracowanego przez Komisję w kontekście strategicznego planu w dziedzinie technologii energetycznych.
Słowa kluczowe
OCEANERA-NET, ocean, nadające się do recyklingu, energia, fale, produkcja energii elektrycznej, energia elektryczna, wytwarzanie energii, wybrzeże, morze, dekarbonizacja
