Dogłębna analiza poglądów Europejczyków na temat monitoringu, prywatności i bezpieczeństwa
Politycy i decydenci europejscy zwykle zakładają, że obywatele przede wszystkim chcą czuć się bezpieczni, a tym samym są gotowi i skłonni akceptować nawet bardzo wysoki poziom nadzorowania działań publicznych i prywatnych w imię bezpieczeństwa. Techniki i praktyki zabezpieczeń nie zawsze jednak odzwierciedlają poglądy obywateli. W kontekście przekonań o konieczności kompromisu podjęto prace finansowanego ze środków UE projektu SURPRISE (Surveillance, privacy and security: A large scale participatory assessment of criteria and factors determining acceptability and acceptance of security technologies in Europe), aby poznać poglądy Europejczyków i zapoczątkować merytoryczną dyskusję nad polityką bezpieczeństwa i jej wpływem na prywatność. Partnerzy projektu opracowali zestawienie kluczowych wyzwań dla bezpieczeństwa wraz z odpowiadającymi im politykami i technologiami bezpieczeństwa. Zidentyfikowano, oceniono i przetestowano kryteria i czynniki wpływające na poziom przyzwolenia i akceptacji dla technik bezpieczeństwa związanych z monitoringiem. Partnerzy zidentyfikowali i rozwinęli możliwości wpływania na środki bezpieczeństwa w celu zapewnienia zgodności technicznej, prawnej i społecznej z wymaganiami etyki i prywatności. Na podstawie uzyskanych wyników opracowano i przetestowano doświadczalnie model teoretycznym kryteriów i czynników wpływających na akceptację. Wykazano, że podejście typu "coś za coś" stanowi przesadne uproszczenie rzeczywistej sytuacji, przez co nie może stanowić podstawy do formułowania trafnej polityki. Aby zorientować się w opiniach obywateli na temat zależności między monitoringiem i bezpieczeństwem oraz wybranych technologii nadzoru, zorganizowano cykl dużych spotkań na szczycie i mniejszych wydarzeń, angażując łącznie około 2000 uczestników z dziewięciu krajów europejskich. Analiza danych zebranych podczas wydarzeń partycypacyjnych pozwoliła lepiej poznać opinie Europejczyków na temat technik bezpieczeństwa związanych z monitoringiem oraz przyczyny akceptowania lub odrzucania konkretnych metod i technik. Na tej podstawie sformułowano 16 rekomendacji politycznych. Wyniki posłużyły też do opracowania systemu wspomagania decyzji ułatwiającego angażowanie obywateli w procesy podejmowania decyzji dotyczących środków i technik bezpieczeństwa. Prace projektu SURPRISE pozwoliły poznać opinie Europejczyków na temat monitoringu, prywatności i bezpieczeństwa. Przeprowadzone badania przyczynią się docelowo do tworzenia polityk i środków bezpieczeństwa zgodnych z prawami człowieka i europejskimi wartościami etycznymi.
Słowa kluczowe
Monitoring, prywatność, bezpieczeństwo, ocena partycypacyjna, techniki bezpieczeństwa
