Myślenie o liczbach
Liczby naturalne to zwykłe liczby całkowite, których używamy na co dzień do liczenia przedmiotów. Kwestią sporną jest przynależność zera do tego zbioru. Filozofia i psychologia dostarczają sprzecznych odpowiedzi na pytanie, czy ten zbiór liczb jest jedynie wytworem ludzkiego umysłu. W ramach finansowanego ze środków UE projektu NUMBERS (Number cognition and philosophy of arithmetic) zajęto się pogodzeniem spornych racji i wypracowaniem wspólnego stanowiska. W tym celu badacze zaproponowali odmienione podejście do całej kwestii, które zilustrować miała analiza przypadku owocnej współpracy. Zespół zaplanował też badanie aspektów wspólnych dla obu dziedzin. Projekt trwał dwa lata, do października 2014 r. Początkowe prace dotyczyły udokumentowania bieżącego spojrzenia na potrzebne pojęcia w różnych dyscyplinach. Przegląd objął perspektywy filozofii matematyki i kognitywistyki. Powstał już jeden artykuł opisujący samo zagadnienie i jego ograniczenia, a w drugim (obecnie przygotowywanym) proponuje się ponowne przeanalizowanie niektórych historycznych zastrzeżeń dotyczących metod badań psychologicznych. Badano też, czy pewna wybrana funkcja matematyczna jest przykładem eksplikacji w sensie carnapowskim. Naukowcy badali przykłady owocnej interakcji między przedmiotowymi dyscyplinami. Ten etap prac zaowocował kilkoma artykułami analizującymi ograniczenia i poprawność wybranych metod. Wszystkie artykuły zostały już zgłoszone do publikacji lub opublikowane. Zainicjowano wstępne prace z zakresu cech obliczalnych liczb naturalnych oraz kilka innych inicjatyw współpracy. Ostatnim aspektem projektu było promowanie współdziałania między kluczowymi przedstawicielami obu dziedzin. Działania w tym zakresie objęły szereg dwustronnych wizyt międzynarodowych i warsztatów. Projekt NUMBERS wypracował nowe spojrzenie koncepcyjne na kwestię rozdziału badań kognitywistycznych i filozoficznych. Prace projektu wspomogły też rozwój karier zaangażowanych w projekt badaczy.
Słowa kluczowe
Liczby naturalne, ludzkie konstrukcje myślowe, filozofia, psychologia, postrzeganie liczb, arytmetyka