Narzędzia do oceny technologii medycznych
W ramach finansowanego przez UE projektu ADVANCE_HTA (Advancing and strengthening the methodological tools and practices relating to the application and implementation of Health Technology Assessment (HTA)) pracowano nad zwiększeniem zakresu i użyteczności metod HTA w różnych typach systemów opieki zdrowotnej. Pozyskano dane od wszystkich interesariuszy, od decydentów do pacjentów. Dotyczyły one różnej tematyki, w tym stosunku jakości do ceny, opłacalności, obciążenia poszczególnymi chorobami i nasilenia chorób. Badacze analizowali dane i metody korzystając ze schematów analizy decyzji, takich jak doświadczenia wyboru dyskretnego (DCE) i analiza decyzji opartych na wielu kryteriach (MCDA). Przeprowadzono wszechstronną analizę systemów HTA z 10 krajów UE pod kątem refundacji leków onkologicznych oraz stosowanych w reumatoidalnym zapaleniu stawów i stwardnieniu rozsianym. Uczestnicy projektu opracowali taksonomię ważnych zmiennych i bazę danych o decyzjach dotyczących refundacji, a następnie przeprowadzili analizę ekonometryczną. Wyniki dostarczyły nowej wiedzy o czynnikach wpływających na decyzję o refundacji, w tym o zaangażowaniu interesariuszy, specyficznych dla kraju systemach cen i wieku pacjentów. Oprócz schematu analizy retrospektywnej na potrzeby HTA opracowano w projekcie ADVANCE_HTA schemat Advance Value Framework© na bazie MCDA, który uwzględnia społeczne oceny wartości i poziom innowacyjności. Przetestowano działanie tego schematu w dwóch badaniach przypadku dotyczących leczenia przerzutowego raka jelita grubego. Model ten okazał się bardzo obiecujący, ponieważ jest wszechstronny i prawidłowy metodologicznie, a jednocześnie ogranicza niejednoznaczność i stronniczość motywacji. Położono nacisk na wyjaśnienie i optymalizację podejmowania decyzji HTA w odniesieniu do chorób rzadkich. W tym celu uczestnicy projektu ADVANCE_HTA nawiązali ścisłą współpracę z innymi europejskimi inicjatywami na rzecz chorób rzadkich, takich jak EPIRARE (europejska platforma rejestrów chorób rzadkich) i EUNetHTA. Przeprowadzono ankiety DCE, aby poznać opinie pacjentów i decydentów. Uzyskano w ten sposób wartościowe informacje o czynnikach wpływających na ocenę korzyści. Projekt ADVANCE_HTA dotyczył też HTA wyrobów medycznych wobec czynników społecznych, etycznych i prawnych, jak również ryzyka i funkcjonalności. Analizowano ponadto potencjalne wdrażanie HTA w Europie Wschodniej i Ameryce Łacińskiej. Działania w ramach projektu popularyzowano poprzez publikacje, warsztaty, stronę internetową projektu, Twitter (@AdvanceHTA) i grupę Advance-HTA na portalu LinkedIn. Podsumowując, prace w ramach projektu ADVANCE_HTA podkreśliły zapotrzebowanie na lepsze i bardziej wszechstronne metody HTA, aby tworzyć wytyczne dla polityki, przyszłych planów badawczych i najlepszej praktyki w odniesieniu do leków i urządzeń medycznych. Pomoże to zoptymalizować przydzielanie zasobów i zapewnić zrównoważone systemu opieki zdrowotnej niezależnie od swoistych dla systemu lub danej terapii decyzji wynikających z HTA.
Słowa kluczowe
Ocena technologii medycznych, metoda, doświadczenia wyboru dyskretnego, analiza decyzji opartych na wielu kryteriach, Advance Value Framework©