Inteligentny kask i odzież pomagają chronić motocyklistów
"System I-VITAL (Smart Vital Signs and Accident Monitoring System for Motorcyclists Embedded in Helmets and Garments for eCall Adaptive Emergency Assistance and Health Analysis Monitoring) składa się z dwóch głównych części, nazwanych przez nas zestawami, oraz z aplikacji na smartfony", opowiada koordynator projektu Rafael Maestre Ferriz, szef wydziału elektroniki w hiszpańskim centrum CETEM. "Zestaw I to system I-VITAL przeznaczony do kasków, a zestaw II to system I-VITAL opracowany z myślą o odzieży". Zestawów tych można używać osobno lub razem. Są one wyposażone w podobne czujniki do monitorowania parametrów życiowych i wykrywania wypadków, w układ gromadzenia i przetwarzania danych oraz w technologię Bluetooth Low Energy (BLE), zapewniającą bezprzewodowe połączenie ze smartfonem użytkownika. "W smartfonie instaluje się dedykowaną aplikację. Gromadzi ona informacje z zestawów, dotyczące stanu zdrowia użytkownika, oraz wykrywa wypadki. Kiedy dojdzie do kolizji, aplikacja automatycznie uruchamia system eCall. Użytkownik może poinformować o swojej sytuacji bez konieczności podejmowania jakichkolwiek dalszych działań. Jednak co jeszcze ważniejsze, system automatycznie przesyła podstawowe informacje o wypadku oraz dodatkowe informacje dotyczące zdrowia, co jest cechą wyróżniającą rozwiązanie I-VITAL na tle innych produktów", tłumaczy Maestre. Mimo że zestawy oparte są na tej samej technologii, ich elementy przystosowano do specyficznych ograniczeń fizycznych, stawianych przez kaski i odzież. System gromadzi między innymi informacje o tętnie (Heart Rate Monitoring, HRM) i jego zmienności (Heart Rate Variability, HRV), temperaturze i wilgotności. Dodatkowo odzież może mierzyć szybkość oddechu, a kask wyposażony jest w układy elektroniczne umożliwiające wykrycie utraty świadomości w razie wypadku. Ponieważ wszystkie te czujniki potrzebują ciągłego zasilania, konsorcjum postanowiło zrezygnować ze standardowych baterii i opracować funkcje pozyskiwania energii, dostosowane do specyfiki każdego z zestawów. Kask posiada prądnicę wiatrową, a odzież ogniwa słoneczne. Przełom techniczny W przeciwieństwie do samochodów, których bezpieczeństwo udało się poprawić dzięki wieloletnim badaniom i wprowadzeniu odpowiednich rozwiązań, skutki wypadku z udziałem motocykli są w dużej mierze nieprzewidywalne. "Przy wielu wypadkach nie można zaobserwować powtarzającej się korelacji między uszkodzeniami motoru i obrażeniami motocyklisty. Nierzadko motocyklista spada z pojazdu, przez co skutki zderzenia obserwowane na motocyklu nie mają nic wspólnego z obrażeniami odnoszonymi przez człowieka", mówi Maestre. Aktualnie używane systemy eCall nie uwzględniają tych faktów. Wykorzystują one zwykle czujniki umieszczone wyłącznie na motocyklu, natomiast inny system, Schuberth RiderEcall, łączy ten sposób detekcji z czujnikami umieszczonymi w kasku. "Problem polega na tym, że poważne obrażenia ciała motocyklisty mogą nie być wykrywalne ani na kasku, ani na pojeździe. Ponieważ stan motocyklisty jest dużo istotniejszy niż stan pojazdu, wykrywanie wypadków i szacowanie ich skutków musi być powiązane z kierującym i musi uwzględniać monitorowanie zarówno ciała, jak i głowy", wyjaśnia uczony. "To właśnie w tym aspekcie I-VITAL wyróżnia się na tle innych rozwiązań: W pozostałych systemach, jeżeli nie ma możliwości usłyszenia głosu, służby ratownicze nie wiedzą, czy mają do czynienia z problemem technicznym, czy z obrażeniami kierującego". Inną funkcją wyróżniającą system I-VITAL jest jego zdolność do dostarczania w czasie rzeczywistym informacji o parametrach życiowych motocyklisty. Informacje te są dostępne także w aplikacji I-VITAL, a użytkownik może wykorzystywać je na różne sposoby: na przykład, jeżeli tętno przekroczy określoną wartość, kierujący otrzyma ostrzeżenie sugerujące zmniejszenie prędkości. Z kolei gdy tętno jest zbyt niskie, system podpowiada zatrzymanie pojazdu. W systemie dodano też funkcje czysto rozrywkowe, na przykład umożliwiające określanie poziomu zadowolenia z jazdy. Kierujący może sprawdzić te informacje po zatrzymaniu się. Nowe środki, nowe możliwości Realizacja projektu zakończyła się w październiku, ale konsorcjum ma jeszcze liczne plany. "Poszukujemy nowych źródeł finansowania, które pozwolą przekształcić prototypy systemu I-VITAL w ostateczne produkty", mówi Maestre. "Europejskie projekty to jedno z rozwiązań, jakie przeanalizujemy w pierwszej kolejności, ale najbardziej zależy nam na pozyskaniu znanej marki, która wsparłaby nasze przedsięwzięcie". Zaznacza też, że przed zespołem pozostaje wiele pracy i że technologia może jeszcze zostać ulepszona. "Przykładowo, parametry życiowe mogą być dodatkowo przetwarzane w celu uzyskania informacji o poziomie stresu czy koncentracji kierującego. Algorytmy te są naszą własnością i nie mogą być ujawniane". "Udało nam się również wprowadzić różne inteligentne rozwiązania. To wymaga jednak dodatkowego wysiłku i nakładów i nie ukrywamy, że zanim zestawy trafią na rynek, musimy je jeszcze dopracować. Na szczęście większość partnerów projektu jest zdania, że gra jest warta świeczki". Dwóch partnerów, producenci kasków i odzieży NZI oraz Lookwell, zajmuje się analizowaniem różnych możliwości wykorzystania tych rozwiązań i ich komercjalizacji. "Nawiązali oni już kontakt z dużymi producentami i markami, ale na tym etapie nie możemy zdradzać więcej szczegółów na ten temat. Koniec końców wszystko zależeć będzie od dostępnych środków oraz zainteresowania ze strony potencjalnych klientów, ale realistycznie patrząc, produkty mogą trafić na rynek na początku 2018 r.", podsumowuje Maestre.
Słowa kluczowe
Motocykl, bezpieczeństwo, inteligentny kask, system e-call
