Mechanizmy rozwoju nowotworów złośliwych skóry
W ramach finansowanego przez UE projektu nawiązało współpracę pięć ośrodków akademickich i dwa małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) z wiedzą ekspercką na temat biologii czerniaka i najnowocześniejszych technologii. Celem projektu "TARGET-MELANOMA: Molecular dissection of melanoma progression - an integrated pan-European approach" (TARGET-MELANOMA) było odkrycie nowych biomarkerów do skuteczniejszego określania postępów leczenia pacjentów z czerniakiem oraz zidentyfikowanie innowacyjnych opcji leczenia. Naukowcy badali kohorty tkanek czerniaka i dostępne dane omiczne dotyczące selekcji i walidacji biomarkerów tej choroby. Korzystając z najnowocześniejszych technik, takich jak macierze firmy Illumina, mikromacierze tkankowe, pirosekwencjonowanie i analiza in silico, wykrywano zmiany genetyczne i epigenetyczne związane z rozwojem czerniaka. Najbardziej obiecujące cząsteczki docelowe walidowano czynnościowo z użyciem testów in vitro, które pozwalały modelować kluczowe procesy przerzutowania. W irlandzkich grupach chorych na czerniaka genotypowanie wysokoprzepustowe ujawniło wcześniej nieznane dane na temat szybkości występowania mutacji w genach związanych z czerniakiem. Pomyślna walidacja tych wyników pomoże w spersonalizowaniu i poprawie skuteczności leczenia takich grup chorych na czerniaka. Działania w ramach projektu przyczyniły się do zacieśnienia partnerstwa pomiędzy przedsiębiorstwami i uczelniami, które z kolei pozwoliło na przeprowadzenie wartościowych, interdyscyplinarnych szkoleń dla naukowców. W rezultacie w czasie trwania projektu przeprowadzono 13 rekrutacji i wymian pracowniczych. W projekcie TARGET-MELANOMA uzyskano nową wiedzę na temat początków czerniaka i powstawania przerzutów. Zidentyfikowano też szereg cząsteczek docelowych dla leków. Projekt stworzył podstawy pod bardziej dogłębne badania nad tą chorobą i sprzyjał kontynuowaniu współpracy przedsiębiorstw z uczelniami. Nowe odkrycia mogą zostać szybko wprowadzone na rynek z korzyścią dla uczestniczących w programie MŚP oraz dla chorych na czerniaka.
Słowa kluczowe
Czerniak, biomarker, kohorty tkankowe, omika, mikromacierze tkankowe, pirosekwencjonowanie, in silico, przerzutowy, genotypowanie