Suwerenność cyfrowa: władza w ręce ludzi
Spór dotyczący tego, kto jest właścicielem cyfrowych danych osobowych oraz sposobu ich udostępniania, nie schodzi ostatnio z nagłówków gazet z powodu ostatnich wydarzeń, których głównym bohaterem był Facebook, czyli gigant mediów społecznościowych, oraz Cambridge Analytica, firma analityczna działająca w polityce. Nie jest to zaskakujące, biorąc pod uwagę fakt, że prywatność i bezpieczeństwo to najważniejsze wyzwania gospodarki cyfrowej. Naukowcy zajmują się obecnie tą kwestią w ramach finansowanego przez UE projektu DECODE, którego celem jest opracowanie praktycznych narzędzi umożliwiających ochronę danych ludzi i niezależność cyfrową. Zgodnie z opublikowaną niedawno treścią raportu z projektu inicjatywa DECODE skupia się na gospodarce cyfrowej ukierunkowanej na dane. W ramach tej gospodarki „dane obywateli, generowane prze Internet rzeczy oraz sieci sensorowe, będą wykorzystywane w szerszym zakresie dla dobra ogółu i jednocześnie będą odpowiednio chronione pod kątem prywatności”. Raport stwierdza ponadto, że: „Dzięki temu firmy, spółdzielnie, społeczności lokalne i obywatele będą mogli wykorzystywać takie dane do tworzenia usług opartych o dane, lepiej odpowiadających potrzebom jednostki i społeczności. Oznacza to ponowne pochylenie się nad trudnym pytaniem dotyczącym własności, kontroli i zarządzania danymi osobowymi z punktu widzenia gospodarki, prawa, przepisów i kwestii technicznych”. Zgodnie z informacjami na stronie internetowej projektu uczestnicy DECODE badają trzy różne przypadki wykorzystania narzędzi: gospodarka współdzielenia/udostępniania samochodów i mieszkań; partycypacyjne zbieranie informacji o obywatelach za pośrednictwem sensorów; oraz otwarta demokracja ze szczególnym uwzględnieniem związku tego zjawiska ze społecznościami użytkowników w Amsterdamie i w Barcelonie. W każdym mieście wybrano po dwa działania pilotażowe, aby umożliwić „obywatelom UE lepszą kontrolę nad ich własną tożsamością cyfrową oraz wymianę danych w sposób niezależny, bezpieczny i zaufany”. Zastosowania systemów pilotażowych: Strategia „smart city” dla Barcelony Podsumowując strategię „smart city” Barcelony w artykule opublikowanym niedawno w „Cities Today”, koordynator projektu DECODE Francesca Bria powiedziała, że pierwszą i najważniejszą kwestią jest transformacja cyfrowa: w jaki sposób, o ile w ogóle, władze miasta powinny korzystać z technologii. Pani Bria, która jest również kierownikiem ds. technologii i innowacji cyfrowych w Radzie Miasta Barcelony, powiedziała, że drugim filarem jest innowacja i wsparcie cyfrowe dla 13 000 firm technologicznych działających w Barcelonie. „Tworzymy otwarty rynek cyfrowy, aby zapewnić większą transparentność zamówień i zwiększyć konkurencyjność małych firm, tak by mogły uczciwie walczyć z dużymi graczami na rynku”. Cyfrowe upodmiotowienie obywateli to trzeci filar strategii. Pani Bria przybliżyła idee projektu DECODE i wyjaśniła, w jaki sposób podmioty realizujące projekt konkurują z dużymi firmami technologicznymi i pozwalają obywatelom korzystać z usług realizowanych pomiędzy pojedynczymi użytkownikami, takich jak wspólne przejazdy samochodem czy wspólne mieszkanie bez przekazywania swoich danych pośrednikom. Powiedziała: „Opracowujemy rozproszoną architekturę opartą o blockchain, którą uzupełniamy o warstwę kryptograficzną gwarantującą prywatność, oraz eksperymentujemy z uprawnieniami obywateli, tak by to oni decydowali o tym, które dane chcą udostępnić, komu, na jakiej zasadzie i w jakim celu”. Inicjatywy podjęte przez Barcelonę odpowiadają koncepcji DECODE, w ramach której dane stanowią dobro ogólne. Na stronie internetowej projektu można znaleźć informację, że ta koncepcja oznacza „demokratyzację przetwarzania danych oraz ekspozycję w oparciu o przejrzyste algorytmy i intuicyjne interfejsy służące do wizualizacji i wyszukiwania informacji”. Projekty pilotażowe w Amsterdamie i w Barcelonie „pokazują, jak można zarządzać danymi w sposób zdecentralizowany oraz w jaki sposób można je udostępniać i wykorzystywać, stosując model różny od stosowanego obecnie”. Działania pilotażowe w ramach trwającego projektu DECODE (Decentralised Citizens Owned Data Ecosystem) będą prowadzone przy aktywnym udziale przedsiębiorców społecznych, hakerów i działaczy. Więcej informacji: strona projektu DECODE
Kraje
Hiszpania