Poznawanie funkcjonowania lasów tropikalnych w zmieniającym się systemie klimatycznym Ziemi
Lasy tropikalne odgrywają kluczową rolę w globalnym obiegu węgla – dają schronienie co najmniej połowie gatunków żyjących na planecie oraz składują 250 mld ton węgla. Z tego względu zespół naukowców z 22 krajów postanowił zbadać różnorodność drzew oraz ilość węgla składowanego w 360 punktach w nizinnych lasach deszczowych Afryki, Azji i Amazonii, aby określić, jak dokładnie zmieniła się wrażliwość lasów na zachodzącą globalną zmianę klimatu. Wyniki prac zespołu, opisane w czasopiśmie »Scientific Report«, wskazują – co ciekawe – że bioróżnorodność w lasach tropikalnych nie gwarantuje w ogólnym rozrachunku zwiększenia ilości składowanego węgla. „W wielu ekosystemach obszary z większą liczbą gatunków zwykle magazynują więcej węgla. Ale nie dzieje się tak w lasach tropikalnych. Większość lasów tropikalnych już ma wiele gatunków i być może powyżej pewnego poziomu dodanie kolejnych nic nie zmienia pod względem składowania węgla” – zauważa dr Joey Talbot z Uniwersytetu Leeds. Łącznie w ramach badań ocenie poddano 200 000 drzew na podstawie średnicy i identyfikacji osobniczej każdego drzewa w obrębie danego hektara (2,5 akra). Afrykańskie lasy tropikalne składują duże ilości węgla, ale są najmniej zróżnicowane, a Amazonia, która cechuje się ogromnym zróżnicowaniem gatunków drzew, przechowuje zwykle mniej węgla na hektar niż lasy afrykańskie i azjatyckie. Tym niemniej ochrona bioróżnorodnych lasów tropikalnych jest niezbędna, zarówno w celu zabezpieczenia przyszłości milionów gatunków, jak i dotrzymania globalnego zobowiązania do utrzymania wzrostu temperatury poniżej 2 stopni Celsjusza. Wrażliwość tych lasów na zmianę klimatu może utrzymywać się na krytycznym poziomie, a ich los jest ściśle powiązany z procesami, które wpłyną na tempo globalnej zmiany klimatu w tym stuleciu. „Wspaniała różnorodność lasów tropikalnych, z milionami gatunków roślin i zwierząt, jest słusznie tak wysławiana. Teraz kiedy lasy mierzą się z szybko zmieniającym się klimatem, zachowanie pełnego zróżnicowania organizmów żywych może mieć ogromne znacznie dla ich przystosowania się” – podkreśla współautor artykułu, prof. Olivier Phillips z Wydziału Geografii Uniwersytetu Leeds, kierownik sieci RAINFOR monitorującej sytuację w Amazonii. Tego rodzaju odkrycia poszerzają globalny obraz aktualnego stanu i przyszłości lasów tropikalnych w obliczu pojawiających się zagrożeń związanych ze zmianą klimatu. „Utrzymanie tego węgla poza atmosferą ma absolutnie zasadnicze znaczenie. Ale musimy pamiętać, że lasy to coś więcej niż tylko laski węgla. W planowaniu odpowiednich strategii konserwacyjnych na XXI wiek należy uwzględnić sposoby korzystania z lasów przez lokalne społeczności, zróżnicowanie gatunkowe i wiele innych wartości, jakie sobą reprezentują. Zajęcie się li tylko węglem nigdy nie będzie wystarczające” – ostrzega inny współautor, prof. Simon Lewis, także z Wydziału Geografii Uniwersytetu Leeds, i założyciel AfriTRON, sieci monitorującej w Afryce. Projekt T-FORCES, który dobiega oficjalnie końca w czerwcu 2017 r., ma na celu pogłębienie wiedzy o roli lasów tropikalnych w globalnym obiegu węgla – teraz i w przyszłości. Projekt otrzymał 2 500 000 EUR dofinansowania ze środków ERBN. Więcej informacji: strona projektu w serwisie CORDIS
Kraje
Zjednoczone Królestwo