Rozwijanie supersieci morskiej energetyki wiatrowej
MEDOW (Multi-terminal DC grid for offshore wind) to działanie „Marie Curie”, któremu przyświecają dwa cele: przeszkolenie narybku naukowego i twórcza wymiana wiedzy eksperckiej w zakresie sieci prądu stałego (DC); oraz przeanalizowanie zagadnień operacyjnych związanych z przyjmowaniem się morskich farm wiatrowych. Obejmują one zagadnienia związane z przepływem mocy DC, ochroną przekaźników DC, utrzymaniem pracy w stanie ustalonym, stabilnością dynamiczną, zdolnością do pozostania w pracy podczas zwarcia oraz oddziaływaniem sieci DC na funkcjonowanie sieci AC i rynek energii. Na kilka miesięcy przed zakończeniem projektu, które zaplanowano na marzec 2017 r., koordynator MEDOW – Jun Liang z Uniwersytetu w Cardiff – omówił pierwsze osiągnięcia projektu i jego spodziewany wpływ na powstanie supersieci. Na czym polega kluczowa rola wieloterminalowej sieci DC w rozwoju europejskiej supersieci? Technologia linii wysokiego napięcia prądu stałego (HVDC) już dowiodła, że jest wysoce sprawnym rozwiązaniem do przesyłania dużych ilości mocy elektrycznej na duże odległości oraz w zastosowaniach takich jak przesył morskiej energii wiatrowej na ląd, interkonektory krajowe i wzmocnienie sieci AC. Wraz z rosnącą liczbą tego typu połączeń punkt-punkt, korzystne może być połączenie ich bezpośrednio, a nie przez korytarze AC, tworząc wieloterminalową sieć DC (MTDC). To zwiększa zainteresowanie paneuropejską supersiecią, do której może zostać podłączonych więcej odnawialnych źródeł energii (OZE). Ponadto liczba połączeń HVDC nie jest taka mała w Europie, a prognozowany jest ich 30-krotny wzrost w ciągu kolejnych pięciu lat – najpierw połączeń podmorskich, a później dłuższych linii napowietrznych. Jedynym możliwym rozwiązaniem, które długofalowo zaspokoi zapotrzebowanie na energię są sieci MTDC, łączące cały kontynent oraz OZE na Morzu Północnym za pośrednictwem morskiej sieci, co powszechnie określane jest mianem europejskiej supersieci. Najważniejszym atutem sieci HVDC jest szansa uzyskania wysoce niezawodnej, głównie czystej energii w każdym niemal miejscu w Europie. Co więcej, linie energetyczne mogą być albo „niewidoczne” (kable) albo bardziej kompaktowe w porównaniu do standardowych linii AC. Co może nam pan powiedzieć na temat dotychczasowych, najbardziej godnych uwagi osiągnięć projektu? Najważniejszym wkładem projektu MEDOW jest zbudowanie zespołu akademicko-przemysłowego, który pracuje nad rozwojem MTDC na rzecz zrównoważonej Europy. Ponadto to oparte na współpracy przedsięwzięcie służy za platformę do szkolenia i rozwoju kariery młodych naukowców, aby uzupełnić niedobór wykwalifikowanej i doświadczonej kadry w dziedzinie systemów energetycznych. Dorobek techniczny MEDOW to w skrócie: jedna książka o sieciach HVDC, jeden patent (oczekujący na rejestrację), ponad 60 naukowych artykułów technicznych w czołowych czasopismach akademickich, znakomite konferencje międzynarodowe, a także nawiązanie kontaktów ze społecznościami lokalnymi. Większość wyników badań uzyskała wysoką ocenę partnerów przemysłowych. Są zdecydowanie zainteresowani przełożeniem tych wyników na zastosowania praktyczne. Jak planujecie, jeżeli w ogóle, wykorzystać dorobek projektu i popularyzować go po zakończeniu prac? Potrzeby energetyczne Europy zmieniają się wraz z rozwojem gospodarczo-politycznym. Aby wspomagać ten trend, partnerzy MEDOW starają się popularyzować ustalenia i wyniki projektu w celu doprowadzenia do powstania supersieci. Dlatego nawiązujemy kontakty z partnerami przemysłowymi i organizacjami takimi jak Friends of the Supergrid – stowarzyszenie międzynarodowych przedsiębiorstw z siedzibą w Brukseli, które wspiera agendę polityczną na rzecz europejskiej supersieci. Sukces projektu zmotywował konsorcjum do rozważenia ubiegania się o dofinansowanie w przyszłości, aby kontynuować prace w ramach MEDOW 2. Ponadto włączyliśmy się także w działania sieci Vision2020. To paneuropejska sieć badawcza dla MŚP i uczelni, w ramach której kierujemy klastrem energii. W ten sposób powinno nam się udać zaangażować jeszcze większą liczbę przedstawicieli środowisk akademickich, przedsiębiorstw i instytucji poszukujących rozwiązań poważnych zagadnień związanych z zarządzaniem energią w Europie. Jednym z naszych głównych celów było zacieśnienie relacji między przemysłem a środowiskiem akademickim. Co się udało w tym zakresie zrobić? Udział partnerów przemysłowych ma kluczowe znaczenie dla projektów takich jak MEDOW, które stawiają sobie za cel wprowadzenie realnych rozwiązań. Ich znajomość najnowszych trendów, osiągnięć i następstw praktycznych ma decydujące znaczenie dla odpowiedniego ukierunkowania badań naukowych. Pod tym względem praca nad tym projektem z najwyższej klasy transgranicznymi partnerami przemysłowymi daje ogromną satysfakcję. Dzięki temu rzeczywiście udało nam się przesunąć bariery technologiczne i wypełnić lukę między środowiskiem akademickim a przemysłowym poprzez walidację naszych pomysłów. Oddelegowanie każdego z naukowców MEDOW do partnera przemysłowego umożliwiło dotarcie do szerszej społeczności spoza środowiska akademickiego. W ten sposób zyskali szansę na współdziałanie, tworzenie sieci kontaktów i współpracę z partnerami technicznymi oraz wgląd w kulturę i środowisko rozproszonych geograficznie instytucji. Ogólnie rzecz biorąc, czy spodziewa się pan, że wyniki projektu wpłyną na rozwój morskich sieci DC? Tak, jestem przekonany, że dorobek i ustalenia projektu MEDOW mogą posłużyć jako plan działania w zakresie rozwoju morskich sieci DC w przyszłości. W ramach projektu MEDOW byliśmy w stanie wyjaśnić większość niewiadomych stojących na drodze postępu technologicznego oraz wychować doświadczone kadry, które będą w stanie poradzić sobie z nowym systemem mieszanym AC/DC. Wyniki projektu MEDOW mogą skutecznie przyczynić się do skrócenia okresu realizacji paneuropejskiej sieci. MEDOW Dofinansowanie z FP7-PEOPLE strona projektu w serwisie CORDIS
Kraje
Zjednoczone Królestwo