Akwakultura na fali
Oceany należą do najważniejszych ziemskich zasobów, jednak dotychczas pozostają dość słabo zbadane. Jak podano w jednym z unijnych sprawozdań, „około 15 % części wód powierzchniowych w UE ma nieznany stan ekologiczny, a 40 % ma nieznany stan chemiczny”. Morza dostarczają również ponad jedną czwartą spożywanej w UE żywności pochodzenia morskiego, a dzięki nim utrzymywane jest przeszło 60 milionów miejsc pracy w globalnym sektorze rybołówstwa i akwakultury. Ze względu na szacunki, z których wynika, że straty gospodarcze związane z samymi tylko szkodliwymi zakwitami wody kosztują unijny sektor akwakultury 909 milionów euro rocznie, potrzebne są niezawodne systemy monitorowania pozwalające na ciągłą obserwację środowiska morskiego. W ramach finansowanego ze środków unijnych projektu Undersee opracowano innowacyjne urządzenie, podobne do tych stosowanych przez statki badawcze wykorzystywane w ramach programu Ships of Opportunity. Statki te są wyposażone w systemy przepływowe (tzw. „FerryBoxes”), posiadające układ doprowadzający wodę do głównego systemu hydraulicznego statku, w którym znajdują się wszystkie czujniki.
Dane gromadzone w czasie rzeczywistym
„Urządzenie FerryBox opracowane w projekcie Undersee można zainstalować na niemal każdej jednostce pływającej. Umożliwia ono gromadzenie in situ danych na temat jakości wody w czasie rzeczywistym oraz przewidywanie możliwych zmian. Nowe rozwiązanie może stanowić nieocenioną pomoc dla hodowców ryb i agencji ochrony środowiska”, mówi Jorge Vieira, koordynator projektu Undersee. Vieira, dyrektor generalny firmy Matereospace działającej przy portugalskim Instituto Pedro Nunes (IPN), która była gospodarzem projektu, zauważa, że urządzenie FerryBox opracowane w ramach projektu Undersee jest mniejsze i lżejsze, a zarazem dostosowane do wszystkich rodzajów statków. „Nasze urządzenie oferuje znacznie większe możliwości niż jego wcześniejsze warianty. Automatycznie gromadzi dane in-situ, takie jak temperatura wody, pH, rozpuszczony tlen i zmętnienie, które następnie wysyła do platformy w chmurze. Dane te są potem integrowane z danymi satelitarnymi gromadzonymi w ramach programu Copernicus oraz danymi z modeli numerycznych”, mówi Vieira. „Podobnie jak informacje o pogodzie na smartfonie pozwalają nam zdecydować, czy chcemy nosić ze sobą parasol przez kilka następnych dni, tak nasz system Undersee pozwala użytkownikom na podejmowanie odpowiednich działań zależnie od pomiarów jakości wody”, dodaje.
Powiadomienia i prognozy
Agencje ochrony środowiska otrzymują automatyczne powiadomienia o zakwitach wód SMS-em lub e-mailem, wraz z informacjami dotyczącymi ich prognozowanego rozwoju w ciągu kolejnych kilku dni. Dzięki temu mogą pobrać próbki wody w celu sprawdzenia jej toksyczności oraz podejmować decyzje z odpowiednim wyprzedzeniem. Hodowcy ryb mają do dyspozycji te same informacje i mogą korzystać z rozwiązania jako codziennego narzędzia do zarządzania, sprawdzając parametry jakości wody na nadchodzące dni i planując potrzeby w zakresie karmienia ryb. „Nasze urządzenie FerryBox jest już wykorzystywane w praktyce i jest obecnie używane w ramach trzech umów dotyczących monitoringu zawartych z agencjami ochrony środowiska i ośrodkami badawczymi. Otrzymaliśmy już pozytywne informacje zwrotne od hodowców ryb z Hiszpanii, Norwegii, Portugalii i Szkocji, mamy więc nadzieję na szybkie zawarcie kolejnych umów z innymi podmiotami działającymi w tym sektorze”, mówi Vieira. System przechodzi także próby w innych miejscach, na przykład w ramach pewnego projektu transferu technologii na powierzchniach antyporostowych, w którym jest testowany pod kątem zwiększenia żywotności czujników FerryBox i wiarygodności danych. „Naszym następnym głównym celem jest ulepszenie platformy opartej na chmurze w zakresie prognozowania oraz dostosowanie naszego urządzenia do obserwacji słupów wody za pomocą autonomicznych statków podwodnych. Takie rozwiązanie mogłoby znaleźć zastosowanie w górnictwie głębokomorskim”, podsumowuje Vieira.
Słowa kluczowe
Undersee, zakwit wody, statek, platforma w chmurze, agencje ochrony środowiska, FerryBox, hodowcy ryb, dane in-situ, monitoring, satelita, czujnik, jakość wody
