Poważne gry pomagają osobom z mózgowym porażeniem dziecięcym
Mózgowe porażenie dziecięce (MPD) jest najczęstszym zaburzeniem neurologicznym u dzieci, występującym w przybliżeniu u dwóch na tysiąc noworodków, przy czym na całym świecie cierpi na nie około siedemnastu milionów osób. Jest to nieuleczalne schorzenie ograniczające aktywność, które powoduje zaburzenia ruchu i postawy ciała i któremu często towarzyszy upośledzenie percepcji, zdolności poznawczych, komunikacji i zachowania. W ramach wspieranego przez Unię Europejską projektu GABLE stworzono spersonalizowane poważne gry, które mają pomóc osobom chorym w utrzymaniu i poprawie kontroli motorycznej. Badania wykazały, że system GABLE pomaga użytkownikom poprawić zdolność równowagi. Wersja beta platformy GABLE jest już dostępna online i zawiera wszystkie funkcje, które opracowano i oceniono wspólnie z użytkownikami, terapeutami, opiekunami, rodzicami, pracownikami socjalnymi, twórcami gier oraz ekspertami od uczenia maszynowego.
Łączenie zabawy z terapią
Opieka nad młodymi ludźmi cierpiącymi na MPD i ich leczenie to złożone i multidyscyplinarne przedsięwzięcie. Co więcej, terapia pomagająca pacjentom w rozwijaniu umiejętności ruchowych i integracji ze społeczeństwem jest droga i wiele rodzin nie jest wstanie sobie na nią pozwolić. Inicjatywa GABLE powstała na niwie wcześniejszego unijnego projektu Game-Abling, w którego ramach tworzono poważne gry dla osób ze znacznym stopniem niepełnosprawności. Jako jego kontynuacja, projekt GABLE miał na celu wypełnienie luki między zabawą a terapią, pomagając pacjentom o niższym poziomie niepełnosprawności, takim jak MPD I, II i III (zgodnie z klasyfikacją Systemu Klasyfikacji Funkcji Motoryki Dużej) w rozwijaniu umiejętności społecznych i zdolności motorycznych. Użytkownicy mogą pobrać gry i narzędzia GABLE, wraz z oprogramowaniem umożliwiającym ich uruchomienie, z platformy internetowej na dowolny laptop, komputer stacjonarny lub telewizor smart TV (wymagany jest system operacyjny Windows 10 lub nowszy). Urządzenia te łączą się przez Bluetooth z przyrządem typu balance board, który mierzy poczucie równowagi użytkowników, kiedy stoją na nim podczas grania. W gry dostępne na platformie GABLE może grać kilka osób jednocześnie. Ponadto można je dostosować do indywidualnych umiejętności graczy, używając dodatkowych narzędzi do oceny równowagi statycznej i dynamicznej. System wyposażono w funkcję sztucznej inteligencji, która potrafi polecić użytkownikom najlepsze dla nich ustawienia gry, śledzić ich postępy rehabilitacji i pomagać w interakcjach społecznych. Na przykład, może zarekomendować innych użytkowników do wspólnej gry. Opiekunowie osób z MPD mają dostęp do narzędzi pozwalających na dostosowanie gier do indywidualnych potrzeb, a także na monitorowanie postępów. „GABLE wykorzystuje zamiłowanie ludzi do zabawy, by motywować osoby z MPD do rehabilitacji. Interaktywne gry ruchowe GABLE, które łączą ćwiczenia fizyczne z grami wideo, pomagają użytkownikom nie tylko utrzymać i poprawić zdolność równowagi i ogólną kondycję fizyczną, ale także integrować się z innymi bez wychodzenia z domu”, mówi Julián Cristiano, badacz i kierownik projektu.
Zastosowania w innych dziedzinach
Testy systemu GABLE z udziałem 246 osób chorujących na MPD odbyły się w Irlandii, Hiszpanii i na Ukrainie, obejmując swoim zasięgiem siedem ośrodków pilotażowych, w tym Międzynarodową Klinikę Rehabilitacji oraz Centrum Rehabilitacji „Elita” na Ukrainie, a także Fundació L’Espiga w Hiszpanii. Opinie użytkowników potwierdziły skuteczność wykorzystania standardowego, taniego przyrządu balance board do ćwiczeń poprawiających koordynację wzrokowo-ruchową, a także wykorzystania gier dla wielu osób jako środka wspierającego interakcję i uczestnictwo w życiu społecznym. Zespół poszukuje środków na dalszy rozwój systemu, która ma polegać na rozbudowie obecnych funkcji, oraz na znalezienie nowych urządzeń wejściowych, stanowiących uzupełnienie przyrządu balance board, co pozwoliłoby rozszerzyć potencjalne zastosowania systemu. „Wyniki projektu GABLE uwidoczniają potrzebę dalszych badań nad wykorzystaniem poważnych gier nie tylko w rehabilitacji osób z MPD, ale także w zakresie innych potrzeb dotyczących fizjoterapii w dziedzinach takich jak neurologia, ortopedia i geriatria. Uzyskanie w przyszłości walidacji klinicznej pomoże zidentyfikować nowe funkcje przydatne zarówno dla pacjentów, jak i dla terapeutów”, mówi Cristiano.
Słowa kluczowe
GABLE, poważne gry, mózgowe porażenie dziecięce, fizjoterapia, gamifikacja, zabawa, sztuczna inteligencja, rehabilitacja, zaburzenie neurologiczne, urządzenie typu balance board, sprawność ruchowa
